چگونه می توانم بفهمم به سمعک نیاز دارم؟
چگونه می توانم بفهمم به سمعک نیاز دارم؟
چگونه می توانم بفهمم به سمعک نیاز دارم؟ در پاسخ به این سوال ابتدا باید در مورد کم شنوایی، عامل های ایجاد کم شنوایی، علایم کم شنوایی و درمان کم شنوایی با سمعک صحبت کرد.
چگونه صدا را می شنویم؟
به طور کلی گوش انسان دارای 3 بخش به نام های گوش خارجی، گوش میانی و گوش داخلی تقسیم می شود که هر یک دارای بخش های مختلف می باشد.
بخش اول: گوش خارجی
گوش خارجی شامل لاله گوش، کانال گوش و پرده گوش می باشد. توجه داشته باشید هر یک از این قسمت ها در فرکانس های خاصی باعث تقویت صدا می شوند و به انتقال صدا به بخش های بعدی کمک می کنند.
لاله و کانال گوش به ترتیب در جمع آوری صدا و انتقال صدا به پرده گوش نقش دارند. پرده گوش یا Tympanic Membrane علاوه بر نقش تقویت صدا جنبه حفاظتی نیز دارد به این صورت که مانع ورود حشرات، ذرات گردو غبار و آب به داخل گوش میانی و داخلی می شود.
*توجه1: پرده گوش تنها نقش تقویت صدا و انتقال آن به استخوانچه ها را دارد و در صورت پارگی پرده گوش فرد دچار کم شنوایی ملایم می شود.
بخش دوم: گوش میانی
گوش میانی شامل استخوانچه ها و شیپور استاش می باشد. استخوانچه ها به ترتیب به صورت استخوانچه چکشی(به پرده گوش متصل است)، سندانی و رکابی(به بخشی از حلزون متصل شده است) در داخل حفره گوش میانی قرار گرفته اند.
شیپوراستاش نیز در یکسان سازی فشار هوا در داخل گوش و فشار بیرون نقش مهمی دارد. برای همه پیش آمده است که هنگامی که در ارتفاعات هستیم احساس پری و کیپی گوش ایجاد می شود و با آب دهان قورت دادن این حالت از بین می رود. در واقع شیپور استاش هنگام غذا خوردن، صحبت کردن باز و بسته می شود و فشار داخل و بیرون را یکسان می کند و گاهی می توان با انجام مانور والسالوا شیپوراستاش را باز کرد.
در مانوروالسالوا با گرفتن بینی و آب دهان قورت دادن باعث باز شدن شیپور استاش و از بین بردن فشار منفی در گوش میانی شد.
بخش سوم: گوش داخلی
گوش داخلی شامل حلزون و بخش تعادلی(مجاری نیم دایره، ساکول و اتریکول) می باشد. در بخش حلزونی سلول های مویی خارحی و داخلی وجود دارند که سلول های مویی خارجی به تقویت صدا کمک می کند و سلول های مویی داخلی به دلیل اتصال زیاد عصب ها به آن در شنیدن صدا نقش دارد.
*توجه1: در مواجهه با صدای بلند، مصرف دارو و... ابتدا سلول های مویی خارجی آسیب می بینند و به دنبال آن تقویت صدا از بین می رود و فرد دچار کم شنوایی حسی عصبی می شود.
**توجه2: شنیدن صدا تنها توسط حلزون و عصب شنوایی انجام می شود و بقیه ساختار گوش(پرده گوش، استخوانچه ها و...) تنها در انتقال و تقویت صدا نقش دارند بنابراین پارگی پرده گوش باعث ناشنوایی نمی شود و فقط کم شنوایی ملایم ایجاد می شود.
کم شنوایی چیست؟
آسیب در هریک از بخش های گوش خارجی، میانی و داخلی به هردلیلی(صدای بلند، افزایش سن، دارو، ضربه و...) که باعث مشکل در انتقال صدا(کم شنوایی انتقالی) یا آسیب به سلول های مویی و عصب(کم شنوایی حسی عصبی) یا هردو قسمت شود(کم شنوایی میکس) کم شنوایی گفته می شود.
چگونه می توان فهمید به سمعک نیاز است؟
علایم کم شنوایی شامل:
*مشکل در فهمیدن گفتار و کلمات اطرافیان بخصوص در محیط شلوغ
*بلندتر کردن صدای تلویزیون یا موسیقی نسبت به سایر افراد خانواده
*مشکل درک گفتار هنگام صحبت کردن با تلفن
*مشکل در درک کلمات از راه دور
*عدم شنیدن صداها بخصوص صدای زنگ تلفن، صدای زنگ در
*مشکل در درک کلمات بخصوص صدای خانم ها
*درخواست تکرار کلمات از طرف مقابل
*احساس خستگی یا داشتن استرس در هنگام مکالمه با دیگران
*عدم شرکت در جلسات بخاطر مشکل در درک کلمات
*اشتباه شنیدن کلمات یا قاطی کردن کلمات با یکدیگر
توجه: بسیاری از افراد فکر می کنند که جرم گوش سبب مشکل در شنیدن صدا می شود و با انجام شستشو مشکل برطرف می شود اما این درست نیست. جرم گوش تنها سبب کم شنوایی ملایم می شود و مشکلاتی که در بالا بیان شد به دلیل وجود جرم گوش ایجاد نمی شوند.
کم شنوایی چگونه ایجاد می شود؟
عامل های زیادی در ایجاد کم شنوایی نقش دارند که در زیر به طور خلاصه به آنها اشاره می شود:
1.افزایش سن
کم شنوایی ناشی از سن یا پیرگوشی به دلیل آسیب در حلزون و عصب در افراد بالای 50 تا 60 سال دیده می شود.
2.داروی های آسیب رسان به حلزون
استفاده از آنتی بیوتیک ها نظیر جنتامایسین، داروهای شیمی درمانی می تواند سبب کم شنوایی و حتی وزوز گوش شوند. همچنین استفاده از آسپیرین به صورت طولانی مدت می تواند سبب کم شنوایی موقت در فرکانس های بالا و وزوز گوش شود.
3.ضربه به سر
ضربه به سر می تواند سبب آسیب یا ازهم گسیختگی استخوانچه ها یا حتی آسیب مستقیم به حلزون گوش شود که سبب کم شنوایی و یا حتی نیاز به جراحی می باشد.
4.در معرض قرارگیری صدا
در معرض قرارگیری صدا بیشتر از 8 ساعت در شدت بیشتر از 85 دسی بل می تواند به مرور سبب آسیب به سلول های مویی و کم شنوایی دایمی شود.
5.عفونت های گوش میانی
عفونت های گوش میانی بخصوص در کودکان و نوزادان به دلیل عملکرد ناقص و ضعیف شیپوراستاش بسیار شایع می باشد و گاهی می تواند به دلیل عفونت شدید سبب پارگی پرده گوش و نیاز به جراحی شود. عفونت گوش می تواند سبب کم شنوایی ملایم تا متوسط به صورت موقت شود.
6.کم شنوایی های ارثی
کم شنوایی ارثی یا ژنتیکی از بدو تولد ایجاد می شود و می تواند در درجات مختلف دیده شود.
7.سایر بیماری های گوش
بیماری های گوش نظیر بیماری منییر، اتواسکلروز، تومورعصب شنوایی، لابیرنتیت می توانند سبب کم شنوایی در فرد شوند.
چگونه می توانید وضعیت شنوایی خود را تست کنید؟
ارزیابی شنوایی در بزرگسالان و کودکان شامل تست های زیر می باشد:
*تست ادیومتری یا تن خالص
ارائه تن های خالص در فرکانس ها و شدت های مختلف برای بررسی و تعیین آستانه های شنوایی انجام می شود. این تست به دلیل نیاز به همکاری تنها برای بزرگسالان انجام می شود.
*تست گفتار
تکرار کلمات در سطح راحت شنوایی برای بررسی میزان درک گفتار و عملکرد عصب شنوایی برای بزرگسالان انجام می شود. این کلمات می تواند به صورت تک هجایی مانند سیب، پول، آب یا به صورت دوهجایی مانند سبزی، زردی، آبی ارائه شود.
*تست تمپانومتری
این تست برای بررسی وضعیت گوش میانی و پرده گوش انجام می شود. برای مشخص کردن وجود عفونت، پارگی پرده گوش، عملکرد صحیح شیپوراستاش از این تست استفاده می شود. این تست نیازی به همکاری بیمار ندارد به همین دلیل برای کودکان و بزرگسالان قابل انجام می باشد.
*تست ای بی ار(ABR)
تست ای بی ار به بررسی عصب شنوایی با محرک کلیک در شدت های مختلف انجام می شود. این تست نیازی به همکاری بیمار ندارد و برای تعیین شنوایی بخصوص در نوزادان بسیار استفاده می شود. در این زمینه تست ASSR نیز کاربرد زیادی دارد.
*تست OAE
تست حلزون گوش بخصوص در بدو تولد در بیمارستان ها انجام می شود و به بررسی عملکرد سلول های مویی حلزون می پردازد. پاسخ تست OAE به صورت قبول(Pass) یا رد(Fail) مشخص می شود(با تست حلزون نمی توان میزان کم شنوایی را بدست آورد و انجام تست ABR در کنار این تست الزامی می باشد) و هدف انجام این تست غربالگری و شناسایی نوزادان با کم شنوایی می باشد.
*توجه1: تست OAE و ABR مکمل یکدیگر می باشند و باید به صورت دوره ای برای نوزادان تا سن یکسالگی انجام شود زیرا در بعضی موارد کم شنوایی با تاخیر ایجاد می شود و در صورت عدم انجام این تست ها قادر به شناسایی به موقع کم شنوایی نمی باشیم.
تجویز انواع سمعک
در صورت داشتن یکی از علایم کم شنوایی که در بخش بالا گفته شد با مراجعه به کلینیک های شنوایی و انجام تست شنوایی ادیومتری میزان کم شنوایی مشخص می شود.
براساس نوع و میزان کم شنوایی سمعک مناسب با تکنولوژی و ظاهر مختلف برای شما تجویز و تنظیم می شود.
سمعک ها براساس تکنولوژی شامل سمعک های آنالوگ(منسوخ شده است)، دیجیتال و هوشمند دسته بندی می شوند. تمامی سمعک های جدید(2019 به بالا) دارای عملکرد هوشمند و کیفیت بالاتری نسبت به سمعک های رده پایین تر خود می باشند.
همچنین سمعک ها براساس ظاهر به صورت نامریی، داخل گوشی، پشت گوشی و ریک تقسیم بندی می شوند. توجه داشته باشید سمعک های نامریی و داخل گوشی دارای قدرت یکسانی می باشند اما نسبت به سمعک های پشت گوشی و ریک دارای قدرت کمتری می باشند. همچنین تمامی مدل ها برای تمامی افراد با کم شنوایی مناسب نمی باشند و انتخاب سمعک باید براساس میزان کم شنوایی فرد انجام شود.
