جدیدترین راههای درمان کم شنوایی یک طرفه
کم شنوایی یک طرفه چیست؟ (Unilateral hearing loss)
جدیدترین راههای درمان کم شنوایی یک طرفه : همانطور که از اسم این نوع از کم شنوایی مشخص است برخلاف کم شنوایی دوطرفه، آسیب شنوایی تنها در یک گوش ایجاد می شود به این صورت که شنوایی در یک گوش در محدوده طبیعی می باشد در حالی که در گوش کم شنوایی می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد. حتی در بعضی موارد ممکن است فرد از بدو تولد دارای کم شنوایی یک طرفه باشد که به دلیل طبیعی بودن گفتار و پاسخ های شنوایی فرد شناسایی نشده باشد. از این رو انجام تست های شنوایی نوزادان و کودکان از بدو تولد تا یکسالگی ضروری می باشد.
همچنین برخلاف کم شنوایی یک طرفه که در محدوده خفیف تا شدید دیده می شود ناشنوایی یک طرفه یا Deaf یک طرفه نیز وجود دارد. ناشنوایی یک طرفه، نوعی کم شنوایی یک طرفه است که در آن کاهش شنوایی در بالاترین میزان خود است که حتی استفاده از سمعک نیز کارایی زیادی بخصوص برای درک گفتار بیمار ندارد.
کم شنوایی یک طرفه چقدر شایع است؟
طبق بررسی های انجام شده تخمین زده می شود که 60000 آمریکایی کم شنوایی یک طرفه دارند. این عارضه ممکن است در جنسیت ها و سنین مختلف دیده شود. تقریباً از هر 1000 کودک 1 کودک با کم شنوایی یک طرفه متولد می شود و تقریباً 7٪ از بزرگسالان در ایالات متحده کم شنوایی یک طرفه دارند.
علائم و نشانه های کم شنوایی و ناشنوایی یک طرفه ممکن است شامل موارد زیر باشد:
*وزوز گوش (زنگ) تنها در یک گوش
*درخواست تکرار کلمات از دیگران
*استفاده از تنها یک گوش بخصوص در تلفن یا در مکالمات.
*بلند کردن صدای تلویزیون
*مشکل در درک مکالمات به خصوص در محیط های پر سر و صدا یا در حضور چند گوینده
*عدم حضور در جمع دوستان یا موقعیت های اجتماعی خاص
*مشکل در جهت یابی یا مکان یابی صدا
*عدم درک صحیح کلمات در هنگام صحبت در سمت گوش آسیب دیده
*احساس خستگی در پایان روز بعد از گوش دادن
چرا درمان و مدیریت کم شنوایی یک طرفه یا ناشنوایی یک طرفه مهم است؟
سیستم شنوایی انسان از بدو تولد به صورت دو گوشی سازمندهی شده است و با دریافت ورودی از دو گوش قادر به درک بهتر و شنیدن طبیعی تر در تمامی محیط های شنیداری می باشد. به عنوان مثال ورودی شنوایی از هر دو گوش به مغز این امکان را می‌دهد که گفتار را از صدای پس‌زمینه جدا کند تا در مکان‌های پر سر و صدا، مانند رستوران‌ها، کلاس‌های درس و اجتماعات اجتماعی درک بهتری از گفتار ایجاد شود.
همچنین مکان یابی و جهت یابی صدا تنها زمانی امکان پذیر است که ورودی صدا از هر دو گوش وجود داشته باشد. علاوه بر این، مغز ما در واقع شدت صدا را هنگامی که ورودی از هر دو گوش دریافت می کند، تقویت می کند تا بتوانیم صداهای ملایم تری را با دو گوش در مقایسه با تنها یک گوش بشنویم. این قضیه در تجویز سمعک نیز صدق می کند به این صورت که در تجویز دو گوشی در مقایسه با تجویز یک گوش با قدرت و بهره کمتری می توان درک گفتار بهتری برای بیمار فراهم کرد.
چگونه کم شنوایی یک طرفه تشخیص داده می شود؟
بهترین راه برای شناسایی و تشخیص کم شنوایی یک طرفه و دو طرفه انجام ارزیابی شنوایی جامع شنوایی می باشد. ارزیابی جامع شنوایی برای بزرگسالان شامل ادیومتری، تمپانومتری، ارزیابی توانایی درک گفتار، رفلکس اکوستیک می باشد. همچنین برای نوزادان در بدو تولد با انجام تست های شنوایی OAE و ABR کم شنوایی و میزان آن قابل شناسایی و تشخیص می باشد. برای کودکان در سنین بالاتر نیز با انجام غربالگری شنوایی در مدرسه کاهش شنوایی یک طرفه یا دوطرفه تشخیص داده می شود.
کاهش شنوایی یک طرفه چگونه مدیریت و درمان می شود؟
مدیریت و درمان کم شنوایی یک طرفه به میزان کاهش شنوایی و همچنین میزان تأثیر آن بر زندگی روزمره بستگی دارد. اگر کاهش شنوایی یک طرفه ماهیتی ناگهانی داشته باشد، موفقیت درمان پزشکی به سرعت درمان پس از شروع علائم بستگی دارد. به طور مثال در کم شنوایی ناگهانی یا سکته گوش در صورتی که دوهفته بعد از شروع علایم تزریق کورتون داخل گوش میانی انجام شود احتمال برگشت شنوایی و نرمال شدن شنوایی افزایش می یابد اما در صورتی که تشخیص بیماری و به دنبال آن تزریق کورتون داخل گوش میانی به تاخیر بیفتد(تزری کورتن بعد از دوهفته انجام شود) احتمال برگشت شنوایی کاهش پیدا می کند و شاید هیچ تاثیری نداشته باشد.
از طرف دیگر در صورتی که مداخلات درمانی با تاخیر انجام گیرد یا تاثیری نداشته باشد می توان از سایر وسایل کمک شنوایی که در بخش زیر به آنها اشاره می شود استفاده کرد.
وسایل کمک شنوایی برای جبران کم شنوایی ها یک طرفه
وسایل کمک شنوایی که برای جبران کم شنوایی ها یک طرفه مورد استفاده قرار می گیرد شامل:
*سمعک
سمعک یک وسیله الکترونیکی می باشد که با داشتن میکرفون و رسیور و پردازشگر قادر به دریافت و تقویت صدا می باشد. در حال حاضر یکی از روش های اصلی برای درمان یا جبران کم شنوایی استفاده از سمعک می باشد.
سمعک ها با تکنولوژی های جدید قادر به دریافت کوچکترین صدا و گفتار حتی در محیط های شلوغ و پرسروصدا می باشند. حتی در بعضی از برندهای سمعک تکنولوژی و عملکرد سمعک ها به صورت BrainHearing می باشد. در واقع پردازش صدا توسط سمعک در مواجهه با صدا و گفتار همانند گوش واقعی انسان می باشد.
همچنین استفاده از سمعک برای کم شنوایی های یک طرفه و دو طرفه امکان دسترسی و درک بهتر مکالمه، تعادل صدا، آگاهی از صدا، جهت یابی و ... را برای بیمار فراهم می کند.
*سمعک کراس(Hearing aids CROS)
برای افرادی که با استفاده از سمعک های معمول(سمعک های سوپرپاور یا التراپاور) قادر به دریافت اطلاعات شنوایی نمی باشند و در جهت یابی و مکان یابی صدا مشکل دارند سمعک های کراس بهترین گزینه می باشد. سمعک کراس شامل یک جفت سمعک می باشد اما برخلاف سمعک های مرسوم که صدا را تقویت یا بلندتر می کنند هیچ صدایی را به گوش آسیب دیده ارسال نمی کند. در عوض، سمعکی که بر روی گوش ناشنوا قرار دارد به صورت یک میکروفون عمل می کند و صداهایی را که در سمت آسیب دیده وجود دارد از طریق بلوتوث و سیستم وایرلس دوگوشی به سمت گوش سالم انتقال می دهد. در این صورت بیمار زمانی که حتی صدا در سمت آسیب دیده یا ناشنوا وجود داشته باشد قادر به پاسخ گویی و اطلاع از صدا می باشد.
نکته مهم: توجه داشته باشید سمعک کراس تنها سبب جهت یابی، مکان یابی بهتر صدا و آگاهی از صدا در سمت آسیب دیده می شود و استفاده از آن در افزایش توانایی درک گفتار بیمار هیچ فایده ای ندارد.
*ایمپلنت استخوانی(BAHA)
کاشت استخوانی یا سمعک BAHA یک سیستم شنوایی هدایت استخوانی می باشد که شامل یک پردازشگر صدای خارجی است که از طریق جراحی متصل می شود. کاشت باها(BAHA) از طریق ارتعاش استخوان اطلاعات صدا را به سمت حلزون گوش سالم منتقل می کند. در واقع می توان گفت عملکرد کاشت BAHA همانند سمعک کراس می ماند و تنها تفاوت آن نحوه انتقال صدا به سمت گوش سالم می باشد. همچنین توجه داشته باشید کاشت استخوانی همانند سمعک کراس برای درمان وزوز گوش یا افزایش توانایی درک گفتار مفید نمی باشد و تنها در انتقال صدا به سمت گوش سالم قابل استفاده می باشد.
*کاشت حلزون
برای کودکانی که با کم شنوایی یک طرفه شدید تا عمیق متولد می شوند می توان کاشت حلزون را در نظر گرفت. با این حال تاخیر زبانی و شناختی برای کودکان در صورتی که یک گوش با شنوایی طبیعی داشته باشند بعید است زیرا تمام اطلاعات شنوایی و گفتار از یک سمت به طور کامل دریافت می شود.
توجه داشته باشید که استفاده از تنها یک گوش یا حتی یک سمعک در محیط های شلوغ یا در حضور چندگوینده قادر به دریافت کامل و دقیق گفتار نمی باشد از این رو پیگیری و درمان برای کم شنوایی های یک طرفه ضروری و مفید می باشد. از طرف دیگر در صورتی که به هر دلیلی گوش سالم دچار آسیب شود و شنوایی به طور کامل از بین برود هیچ راه درمانی یا وسایل کمک شنوایی برای بیمار قابل انجام نمی باشد.