در چه کودکانی احتمال بروز شکاف کام و لب(لب شکری) افزایش می یابد؟

نکات و خلاصه شکاف کام و لب در کودکان

  *شکاف لب و شکاف کام از نقایص مادرزادی در لب و دهان نوزاد هستند. *نوزادان و کودکان مبتلا به شکاف لب و کام ممکن است مشکلات تغذیه، گفتار، شنوایی و دندان داشته باشند. *علت دقیق شکاف کام و لب مشخص نمی باشد اما مواردی مانند سیگار کشیدن، ابتلا به دیابت و مصرف برخی داروها می تواند خطر ابتلا به شکاف کام و لب را افزایش دهند. *مصرف روزانه ویتامین اسید فولیک قبل و در حین بارداری از ایجاد شکاف لب و شکاف کام در نوزاد جلوگیری می کند. *اکثر نوزادان مبتلا به شکاف لب و کام می توانند در اوایل زندگی برای ترمیم شکاف لب و کام جراحی شوند.  

شکاف لب و شکاف کام(لب شکری) چیست؟

  شکاف لب یک نقص مادرزادی است که در آن لب فوقانی نوزاد به طور کامل تشکیل نمی شود و دارای یک سوراخ در آن قسمت می باشد. شکاف کام نیز یک نقص مادرزادی است که در آن کام نوزاد(سقف دهان) به طور کامل تشکیل نمی‌شود و دارای منفذی در آن است. به این نقایص مادرزادی، شکاف دهان یا شکاف دهان و صورت می گویند. نقایص مادرزادی شرایطی هستند که در هنگام تولد وجود دارند که میتوانند شکل یا عملکرد یک یا چند قسمت از بدن را تغییر می دهند. همچنین نقایص مادرزادی می تواند باعث مشکلاتی در سلامت کلی، نحوه رشد بدن یا نحوه عملکرد بدن شود. طبق بررسی ها شیوع شکاف کام و لب در ایالات متحده بسیار شایع می باشد که نتایج در ادامه قابل مشاهده است: *از هر 1600 نوزاد، 1 نوزاد با شکاف لب و کام متولد می شود. *از هر 2800 نوزاد، 1 نوزاد با شکاف لب بدون شکاف کام متولد می شود. *از هر 1700 نوزاد حدود 1 نوزاد با شکاف کام متولد می شود شکاف کام و لب در اوایل بارداری در حین رشد ناقص جنین اتفاق می افتد. لب های کودک بین هفته های 4 تا 7 بارداری و کام بین 6 تا 9 هفته بارداری تشکیل می شود. پسران دو برابر دختران در معرض شکاف لب با یا بدون شکاف کام هستند. دختران بیشتر از پسران به شکاف کام بدون شکاف لب مبتلا می شوند.    

شکاف لب و شکاف کام چه تاثیری روی صورت نوزاد می گذارد؟

  برخی از نوزادان با شکاف لب فقط یک بریدگی کوچک در لب بالایی دارند. برخی دیگر دهانه یا سوراخ بزرگتری در لب دارند که از لب به سمت بینی می رود. شکاف لب ممکن است در یک یا هر دو طرف لب نوزاد اتفاق بیفتد. ایجاد شکاف در وسط لب نادر است.  شکاف کام می تواند بر کام نرم (بافت نرم پشت سقف دهان) یا کام سخت (قسمت استخوانی جلویی سقف دهان) تأثیر بگذارد. در برخی از نوزادان مبتلا به شکاف کام، هر دو قسمت جلو و پشت کام باز است. در سایر نوزادان، تنها بخشی از کام باز است.  

علت ایجاد شکاف لب و شکاف کام در نوزادان چیست؟

  به طور قطع عاملی که باعث شکاف کام و لب می شود مشخص نیست اما آنها ممکن است به دلیل ترکیبی از عوامل مانند ژن ها و عوامل محیطی، تعذیه(غذاها و نوشیدنی ها)، مصرف داروها ایجاد شوند. همانطور که در بالا به آن اشاره شد ژن ها در ایجاد شکاف کام یا لی(لب شکری) نقش دارند. در واقع ژن ها از والدین به فرزندان منتقل می شوند و وظیفه آنها ذخیره دستورالعمل هایی برای نحوه رشد و عملکرد بدن می باشد در نتیجه نقص در ژن ها می تواند در رشد بدن تاثیر منفی داشته باشد.  

چه عوامل در ایجاد شکاف کام و شکاف لب(لب شکری) تاثیر بیشتری دارد؟

   

*سابقه خانوادگی شکاف لب و کام

  اگر در خانواده(پدر و مادر) و بستان نزدیک دارای مشکل شکاف لب یا کام باشند احتمال اینکه نوزاد با این نقایص مادرزادی دیده شود افزایش می یابد. همچنین طبق بررسی ها شیوع شکاف کام و لب در خانواده های آسیایی، اسپانیایی تبار و بومیان آمریکا بیشتر دیده می شود. بنابراین بهتر است در صورتی که سابقه خانوادگی شکاف کام یا لب دارید به پزشک خود و یک مشاور ژنتیک برای بررسی و آزمایش ژنتیک مراجعه کنید. در آزمایش ژنتیک، ژن ها و نقص هایی که احتمال ایجاد آنها وجود دارد بررسی می شود.    

*سیگار کشیدن یا نوشیدن الکل در دوران بارداری

  مادرانی که در هفته های اول بارداری مشروبات الکلی بسیار مصرف می کنند نسبت به مادران دیگر احتمال داشتن نوزاد با شکاف کام و لب افزایش می یابد.  

*کمبود مواد مغذی مانند اسید فولیک قبل و در طول بارداری

   اسید فولیک ویتامینی است که هر سلول در بدن فرد برای رشد و تکامل سالم به آن نیاز دارد. مصرف ویتامین ها بخصوص اسید فولیک قبل و در اوایل بارداری می تواند از ایجاد شکاف لب و کام و نقایص مادرزادی مغز و ستون فقرات جلوگیری کند.  

*ابتلا به دیابت قبل از بارداری

   دیابت وضعیتی است که در آن بدن قند(گلوکز) زیادی در خون دارد. دیابت قبل از بارداری را دیابت از پیش موجود یا دیابت نوع 1 یا 2 نیز می نامند.  

*مصرف برخی داروها در دوران بارداری

  مصرف داروهای ضدتشنج نظیر توپیرامات یا والپروئیک اسید بخصوص در سه ماهه اول بارداری احتمال شکاف لب (با یا بدون شکاف کام) را افزایش می دهد. در واقع داروهای ضدتشنج(داروهای صرع) بر نحوه عملکرد سلول های عصبی مغز تأثیر می گذارد و مانع از عملکرد صحیح آن می شوند.  

*افزایش وزن(چاقی) در دوران بارداری

   

 

 

آیا تغذیه و مصرف مواد غذایی احتمال ایجاد شکاف کام و لب را افزایش می دهد؟

  در مقاله ای که به بررسی تاثیر مواد غذایی روزانه بر روی شکاف کام و لب پرداخته بود نتیجه به صورت زیر مشاهده شد. در این مقاله به بررسی گلبول های قرمز، اسید فولیک، ویتامین ب12، ب6 و... در 203 مادر با کودک دارای شکاف کام و لب و همچنین 178 مادر با کودک بدون شکاف کام و لب پرداخته شد. نتایج نشان داد که الگوی غذایی مانند گوشت، پیتزا، حبوبات، سیب زمینی زیاد و میوه کم با خطر بالاتر شکاف لب یا شکاف کام همراه است. همچنین احتمال بروز بیماری در مادرانی که اسید فولیک آنها نسبت به حد نرمال(مادران با کودک نرمال و بدون نقص دهان) پایین تر بود بیشتر مشاهده شد. نکته قابل توجه در تعذیه مادران نشان داد که مصرف زیاد ماهی، سیر، آجیل، سبزیجات، افزایش سطح ویتامین ب12 با خطر شکاف لب یا شکاف کام ارتباطی نداشت. به طور کلی می توان گفت استفاده از رژيم غذايي غربي مادر(پیتزا، گوشت و...) خطر ابتلا به شكاف لب يا شكاف كام را تقريباً دو برابر افزايش مي دهد. بنابراین، پروفایل های رژیم غذایی و سبک زندگی باید در برنامه های غربالگری قبل از بارداری گنجانده شود.  

برای جلوگیری از شکاف لب و شکاف کام در کودک خود چه کاری می توان انجام داد؟

  دقت داشته باشید همیشه نمی توانید از شکاف لب و شکاف کام در نوزادتان جلوگیری کنید اما روش های زیر احتمال ایجاد آنها را کاهش می دهند:    

*مصرف اسید فولیک به صورت روزانه

  قبل از بارداری هر روز یک مولتی ویتامین با 400 میکروگرم اسید فولیک و در دوران بارداری هر روز یک ویتامین با 600 میکروگرم اسید فولیک مصرف شود) *عدم مصرف سیگار و الکل  

*انجام معاینه قبل از بارداری

  (معاینه و آزمایش ژنتیک قبل از بارداری می تواند از سلامت مادر و پدر اطمینان پیدا کرد)   *داشتن وزن مناسب قبل از بارداری  

*عدم مصرف داروهای آسیب رسان قبل و در حین بارداری

  اگر داروی آسیب رسان به مادر و کودک بخصوص داروهای تشنج مصرف می شود با مشاوره پزشک قبل از بارداری مصرف دارو قطع شود. دقت داشته باشید بدون مشاوره با پزشک از قطع خودسرانه دارو خودداری شود.  

شکاف کام و لب چگونه تشخیص داده می شود؟

  انجام سونوگرافی در حین بارداری می توان شکاف کام یا شکاف لب را شناسایی کرد اما توجه داشته باشید در اکثر نوزادان پس از تولد دچار شکاف لب یا شکاف کام می شوند. همچنین برخی از نوزادان مبتلا به انواع خاصی از شکاف کام ممکن است تا اواخر زندگی تشخیص داده نشوند.  

شکاف کام و لب چه مشکلاتی برای کودک ایجاد می کند؟

  *مشکلات دندانی *عفونت گوش و افت شنوایی *چالش ها و مسائل مربوط به شکاف کام و لب *مشکلات تغذیه *مشکلات گفتاری نوزادان مبتلا به شکاف کام در مکیدن و بلع مشکل بیشتری دارند بنابراین به احتمال زیاد نمی توانند از سینه تغذیه کنند. با این حال شیرخوردن با استفاده های شیشه شیرهای مخصوص ممکن می باشد.    

*آیا شکاف کام و لب قابل درمان می باشد؟ شکاف کام و لب چگونه درمان می شود؟

  در بیشتر موارد، کودک می تواند برای ترمیم شکاف های دهان تحت عمل جراحی قرار گیرد. توجه داشته باشید زمان ترمیم و عمل جراحی برای هر نوزاد متفاوت است اما معمولاً بهتر است نوزاد قبل از 1 سالگی برای شکاف لب و تا 18 ماهگی شکاف کام را جراحی کند. انجام عمل جراحی علاوه بر بهبود ظاهر چهره کودک می تواند به تنفس، شنوایی و رشد گفتار و زبان کمک کند. بسیاری از کودکان در حین رشد به جراحی های بیشتری برای شکاف های دهان نیاز دارند. همچنین ممکن است نیاز به مراقبت چندین پزشک، دندانپزشک، گفتار درمان و جراحان داشته باشند که در مراقبت از نوزادان با مشکلات ناشی از شکاف کام و لب تخصص دارند. خوشبختانه بعد از درمان اکثر کودکان مبتلا به شکاف کام و لب دارای عملکرد نرمال(رفع مشکلا تنفسی، تغذیه، شنوایی و...) و زندگی سالم می شوند.  

سوالات متداول در مورد شکاف کام و لب:

  *چه عاملی در کودکان سبب ایجاد شکاف کام می شود؟ تصور می‌شود که شکاف کام و لب به دلیل ترکیبی از ژن‌ها و عوامل محیطی دیگر مانند چیزهایی که مادر در محیط اطراف خود با آن‌ها در تماس است یا آنچه که مادر می‌خورد یا می‌نوشد یا داروهای خاصی که در دوران بارداری استفاده می‌کند ایجاد می‌شود. *شکاف کام و لب چه تاثیر و مشکلاتی برای کودک ایجاد می کند؟ نوزادانی که با شکاف لب یا شکاف کام متولد می شوند ممکن است در شیر و حتی غذا خوردن مشکل داشته باشند. آنها ممکن است در صحبت کردن مشکل داشته باشند و اغلب دچار عفونت گوش میانی می شوند که می تواند بر شنوایی تأثیر بگذارد. همچنین در برخی موارد نیز با دندان های خود مشکل دارند. *چگونه می توان از ایجاد شکاف کام در دوران بارداری جلوگیری کرد؟ اسید فولیک ویتامینی است که هر سلول در بدن برای رشد و تکامل سالم به آن نیاز دارد. اگر قبل از بارداری و در اوایل بارداری اسید فولیک مصرف کنید، می تواند به محافظت از کودک شما در برابر شکاف کام و لب و نقایص مادرزادی مغز و ستون فقرات کمک کند. *مصرف چه غذاهایی سبب ایجاد شکاف کام و لب می شود؟ مصرف غذاهایی نظیر گوشت، پیتزا، حبوبات، سیب زمینی زیاد و میوه کم خطر ابتلا به شکاف لب یا شکاف کام را افزایش می دهد. *آیا شکاف کام نقص هنگام تولد می باشد؟ هنگامی که ساختارهای صورت در دوران بارداری در حال رشد هستند به طور کامل بسته نمی شوند و شکاف کام یا لب ایجاد می شود. شکاف لب و شکاف یکی از شایع ترین نقایص هنگام تولد است. اگر شکاف کام و لب معمولاً به عنوان نقص تولد محسوب می شوند اما با بسیاری از شرایط ژنتیکی یا سندرم های ارثی نیز تحت تاثیر قرار می گیرند.     کلینیک شنوایی و سمعک فراشنوا  

انجام تست ای بی ار و OAE، انجام تربیت شنوایی و گفتاردرمانی برای کودکان با مشکل شنوایی، ارزیابی و درمان وزوز گوش با روش های جدید تحریک الکتریکی، صدا درمانی، ماسکر، سمعک های مخصوص وزوز گوش، موسیقی درمانی برای  در مرکز تخصصی فراشنوا انجام می شود.

جهت مشاوره تلفنی و آنلاین با شماره های زیر با ما در ارتباط باشید: 09105241071(مشاوره آنلاین) 02188958823 02188949368 اینستاگرام جهت مشاهده نتایج درمان: Samak_farashenava (سمعک فراشنوا)