درمان وزوز گوش با نوروفیدبک و بیوفیدبک

درمان وزوز گوش با روش نوروفیدبک و بیوفیدبک 

 

درمان وزوز گوش با نوروفیدبک و بیوفیدبک (BioFeedback/NeuroFeedback) در حال حاضر، تنها تعداد معدودی از مطالعات، اثربخشی نوروفیدبک را در درمان وزوز گوش مزمن بررسی کرده اند. از این رو نیاز به بررسی های بیشتر در این زمینه وجود دارد. از طرف دیگر به دلیل نبود گایدلاین کامل و مناسب برای وزوز گوش با روش نوروفیدبک مقالات قابل مقایسه با یکدیگر نمی باشند.

در روش بیوفیدبک که بر روی بیماران با وزوز گوش با کم شنوایی و شنوایی نرمال انجام شده بود نشان داد که این روش درمانی برای بیماران با وزوز گوش مفید می باشد. همچنین بیماران 6 تا 12 ماه مورد پیگیری قرار گرفتند که علایم نبود وزوز گوش همچنان ثابت مانده بود و هیچ اثری از بدتر شدن شدت وزوز گوش مشاهده نشد.

علاوه بر این در دیگر مقالات پیشنهاد شده است زمانی که تنش عضلانی و درگیری ذهنی(استرس و اضطراب) علت ایجاد علائم وزوز گوش باشد، درمان بیوفیدبک بیشترین فایده را دارد.

توجه داشته باشید روش نوروفیدبک و بیوفیدبک در بسیاری از مقالات نتایج و اثربخشی متفاوتی در کاهش و حذف وزوز گوش نشان دادند با این حال این دو روش یکی از روش های مرسوم درمان وزوز گوش محسوب می شود.

 

وزوز گوش چیست؟

 

وزوز سابچکتیو به درک حس شنیدن که مربوط به منبع اکوستیکی خارجی نمی باشد. وزوز گوش می تواند با زیروبمی متفاوت و همچنین یک گوشی یا دوگوشی یا حتی در سر شنیده شود.

در شهرهای صنعتی تقریبا 10درصد جمعیت دارای شرایط استرسی، مشکل خواب، افسردگی، اضطراب، مشکل تمرکز، مواجهه با سروصدای بلند یا محیط کار پرسروصدا و... می باشند. در این موارد افراد بیشتر در معرض شروع وزوز گوش قرار می گیرند.

روش های بسیاری نظیر صدادرمانی، ماسکر، سمعک، دارو، تحریک الکتریکی، تحریک مغناطیسی، لیزر برای درمان و بهبود وزوز گوش بیان شده است.

یکی دیگر از این روش های درمانی نوروفیدبک می باشد که به دلیل غیرتهاجمی بودن روش، اثرات طولانی مدت درمان، مدیریت آسان و هزینه تقریبا مناسب آن بسیار مورد توجه قرار گرفته است. در ادامه در مورد نحوه انجام نوروفیدبک و بیوفیدبک و تاثیر آنها بر درمان وزوز گوش صحبت می شود.

 

چرا وزوز گوش ایجاد می شود؟

 

در ابتدا عامل شروع و ایجاد وزوز گوش را اختلال در عصب شنوایی می دانستند اما به مرور توجه به سمت مغز انسان در ایجاد وزوز گوش افزایش یافت.

اگرچه بعضی از آسیب های گوش داخلی نظیر کم شنوایی پیش زمینه ای در ایجاد وزوز گوش می باشد اما پیشنهاد می شود که پردازش های مرکزی در کرتکس شنوایی(محل دریافت نهایی اطلاعات شنوایی و درک گفتار)، سیستم لیمبیک(مرکز کنترل احساسات و هیجانات) و مناطق پیشانی برای ایجاد وزوز گوش نقش مهمی دارند.

در مدل های بعدی به پلاستیسیتی عصبی و تغییرات ناشی از آسیب به عصب شنوایی(نظیر کم شنوایی) اشاره شد. در این مدل به دلیل آسیب در راههای عصبی سیستم محیطی(عصب شنوایی) فعالیت مغز برای جبران آسیب افزایش می یابد که این افزایش بهره یا فعالیت سبب ایجاد پلاستیسیتی یا تغییرات در مغز می شود که خود عاملی برای شروع وزوز گوش می باشد.

همچنین در مدل های دیگر به بررسی کاهش مهار و افزایش تحریک در سیستم شنوایی اشاره شده است.

   

تفاوت روش بیوفیدبک و نوروفیدبک چیست؟

 

روش بیوفیدبک برخلاف نورفیدبک براساس سه مورد زیر عمل می کند:

بررسی الکترومایوگرام(EMG)، بررسی دمای بدن و بررسی پاسخ های گالوانیک یا الکتریکی پوست.

در ارزیابی EMG به بررسی ماهیچه پرداخته می شود که محل قرارگیری الکترودها در دوطرف ماهیچه موردنظر می باشد. به طور مثال الکترودها در ماهیچه های پیشانی، ماهیچه های فک، شانه قرار می گیرند. به این ترتیب الکترودهای قرارگرفته روی ماهیچه سیگنال هایی به صورت صوتی یا تصویری برای بیمار مشخص می کند در نتیجه بیمار قادر به مانیتورینگ کردن فعالیت ماهیچه، کنترل و تغییر آن می باشد.

روش دوم بررسی دمای بدن می باشد به این صورت که در زمان استرس و اضطراب دمای بدن تغییر می کند در نتیجه با ارائه سیگنال بیمار به مرور قادر به کنترل استرس و اضطراب خود می شود.

اخرین ارزیابی مربوط به بررسی پاسخ های گالوانیک پوست می باشد که در درمان فوبیا، اضطراب، تعریق بیش از حد و گاهی اوقات لکنت موثر است. همچنین به عنوان تست دروغ سنج نیز استفاده می شود.

*توجه1: روش درمانی بیوفیدبک به طور اختصاصی برای درمان وزوز گوش استفاده می شود که دارای بیش از 40 سال سابقه ومطالعات در این زمینه می باشد.

نوروفیدبک یک روش جدیدتر است که از برخی از اصول مشابه در بیوفیدبک استفاده می کند. نوروفیدبک به جای حس کردن و نمایش خصوصیات فیزیکی بدن(دمای بدن، ماهیجه و...) امواج مغز(بتا، الفا، تتا) را زیر نظر دارد. نوروفیدبک از دستگاه الکتروانسفالوگرام (EEG) استفاده می کند که در آن الکترودهایی به پوست سر بیماران متصل می شود. امواج مغزی یا سیگنال های الکتریکی که در این روش مورد بررسی قرار می گیرند و با اختلالات یا حالات روانی خاص مرتبط بوده اند در زیر به آن اشاره شده است:

*امواج بتا (بیدار)

*امواج آلفا (آرامش آرام)

*امواج تتا (خواب سبک)

*امواج دلتا (خواب عمیق)

   

استفاده معمول و مستند شده نوروفیدبک برای درمان اختلالات ADHD می باشد. در این روش با کاهش امواج تتا و افزایش فعالیت امواج آلفای مغز کودک با اختلال ADHD قادر به بهبود و افزایش توجه خود می شود. یکی دیگر از درمان های استفاده شده با روش نوروفیدبک درمان صرع می باشد.

*توجه2: اختلال ADHD در کودکان به شرایطی گفته می شود که رفتار فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. در این اختلال مشکلات توجه، تمرکز، اختلال خواب و استرس دیده شود. در اکثر موارد این اختلال در زیر سن 12 سال شناسایی می شود.

 

نحوه عملکرد نوروفیدبک و بیوفیدبک:

 

در هر دو روش(بیوفیدبک و نوروفیدبک) بیمار به الکترودهایی که سیگنال‌های حساس بدن را از طریق ابزارهای حسگر دریافت می‌کنند متصل می‌شود.

این سیگنال‌ها سپس به رایانه‌ای وارد می‌شوند که سیگنال‌های صوتی یا تصویری که نشان دهنده سطوح استرس، دمای پوست، فشار خون، ضربان قلب یا امواج مغزی فرد می باشند را نشان می‌دهد.

بیمار تشویق می شود تا افکار و احساسات را تغییر دهد و آنها را با تغییرات نمایشگر مرتبط کند. درنتیجه در طی یک دوره چند هفته ای شرکت کننده یاد می گیرد که چگونه آگاهانه عملکردهای بدن(دمای بدن، ضربان قلب، امواج مغزی و...) را کنترل کند.

 

دوره درمانی بیوفیدبک و نورفیدبک در وزوز گوش چقدر می باشد؟

 

به طور کلی در این روش به 15 جلسه 30 تا 60 دقیقه ای نیاز می باشد اما دوره درمان به شرایط بیمار و پاسخ های آن بستگی دارد. بیوفیدبک روش بسیار موثری در درمان وزوز می باشد اما بهتر است با تکنیک ها و مشاوره های ریلکسیشن و روانشناسی همراه باشد.

   

سوالات مرتبط با نوروفیدبک و بیوفیدبک:

 

*آیا نوروفیدبک می تواند در کاهش شدت وزوز گوش موثر باشد؟

اگرچه در حال حاضر نوروفیدبک برای کاهش وزوز گوش مزمن نتایج مناسبی نشان می دهد اما نیاز به تحقیقات بیشتری برای تعیین پروتوکل در وزوز گوش دارد که به طور اختصاصی برای بیماران با وزوز گوش مورد استفاده قرار گیرد.

 

*بهترین روش مورد استفاده در درمان وزوز گوش کدام روش است؟

استفاده از مشاوره یا آموزش به بیمار برای کنترل و کاهش وزوز در کنار روش های درمانی از بهترین روشهای درمانی می باشد. بنابراین می توان گفت بهترین روش درمان به معنی همکاری بیشتر بیمار با متخصص در درمان وزوز گوش باشد.

 

* چه روشی جدیدترین روش درمانی وزوز گوش در سال 2022 می باشد؟ 

تحریک الکتریکی

طبق مطالعات در سال 2022 استفاده از تحریک الکتریکی گوش 79% بهبود علایم وزوز گوش را نشان می دهد. همچنین هیچ عوارض جانبی منفی در این روش دیده نشده است. این روش یک درمان غیرتهاجمی و بدون نیاز به جراحی می باشد.

 

*چگونه به طور دایم می توان از وزوز رهایی پیدا کرد؟

تغییر در شیوه زندگی(درمان کم شنوایی و جلوگیری از ایجاد آن، ورزش روزانه، رژیم غذایی بدون ادویه و کافیین، آرامش ذهن و دوری از استرس)

 

*کدام یک از ویتامین ها در کاهش شدت وزوز گوش موثر می باشد؟

بررسی ها نشان می دهد کمبود و نقص ویتامین ب12 در بیماران با وزوز گوش دیده شده است و جبران این ویتامین به درمان و کاهش شدت وزوز گوش کمک کرده است.

 

کلینیک شنوایی و سمعک فراشنوا

درمان وزوز گوش با روش های جدید روز دنیا با داشتن تیم مجرب در این زمینه و همچنین تجویز جدیدترین سمعک های روزدنیا در مرکز شنوایی فراشنوا ارائه می شود.   جهت مشاوره تلفنی و آنلاین با شماره های زیر با ما در ارتباط باشید: 09105241071(مشاوره آنلاین) 02188958823 02188949368 اینستاگرام جهت مشاهده نتایج درمان: Samak_farashenava (سمعک فراشنوا)