تحریک الکتریکی tDCS و وزوز گوش
درمان وزوز گوش با دستگاه تحریک الکتریکی TDCS
خلاصه مقاله درمان وزوز با روش تحریک الکتریکی TDCS
تحریک الکتریکی tDCS یا Transcranial direct current stimulation یک تحریک غیرتهاجمی و بدون درد مغز می باشد که با قراردادن الکترود در دوطرف مغز بخش هایی از مغز با شدت جریان بسیار کم تحریک می شود. این تحریک به عنوان یکی از روش های درمان وزوز گوش استفاده می شود که در این مقاله به طور خلاصه در مورد نحوه انجام و تاثیر تحریک الکتریکی tDCS و وزوز گوش توضیح داده می شود.
روش تحریک الکتریکی tDCS چیست؟
تحریک tDCS تکنیک تحریک مغز می باشد که از جریان الکتریکی پایین معمولا بین 1 تا 2 میلی آمپر استفاده می شود. این روش سبب ایجاد تغییرات در عملکرد(تغییر الگوهای فعالیت عصبی) به صورت آنی و طولانی مدت می شود.
نحوه قرارگیری الکترود در روش tDCS به این صورت می باشد که الکترود مثبت و منفی در دوطرف سر قرار می گیرد(البته بستگی به منطقه تحریکی دارد).
در هنگام تحریک حس ناشی از جریان الکتریکی tDCS به صورت خارش، سوزن سوزن، گرما با شدت ملایم است. این احساس دردناک و دایمی نمی باشد(با قطع تحریک احساس ناشی از جریان نیز از بین می رود). شدت تحمل یا احساس جریان الکتریکی بستگی به زمان تحریک، کیفیت وسایل و دستگاه الکتریکی، روش تنظیم شده، شدت مورد استفاده در جلسه و... دارد.
کاربردهای دستگاه تحریک الکتریکی tDCS شامل چیست؟
در مطالعات مختلف مشخص شده است که این تحریک در درمان بیماری هایی نظیر افسردگی، اضطراب، بیماری پارکینگسون و درد های مزمن کارامد بوده است. همچنین مشخص شده است که این روش در بهبود مشکلات شناختی نیز نقش دارد. با این حال هنوز روش tDCS تاییدیه درمانی FDA(غذا و داروی آمریکا) را ندارد. در شکل زیر فعالیت مناطق مختلف مغزی توسط تحریک tDCS نشان داده شده است.
مزایای روش تحریک الکتریکی tDCS
علاوه بر درمان وزوز گوش که متخصصین شنوایی شناس انجام می دهند در موارد زیر نیز کاربرد دارد:
به دلیل اینکه این روش بر روی عملکرد مغز و الگوهای عصبی تاثیر می گذارد بنابراین بر احساس یا فکر کردن فرد نیز اثر دارد.
*یادگیری سریعتر
*افزایش حافظه(Working Memory)
*افزایش فعالیت های مغزی جهت آموزش
اثرات جانبی یا عوارض انجام روش تحریک الکتریکی tDCS
طبق تحقیقات انجام شده اثرات جانبی این روش بسیار پایین و محدود به محل الکترود می باشد.
اثرات جانبی ایجاد شده در این روش به صورت موقت می باشد که شامل قرمز شدن پوست، خارش و سوزن سوزن شدن است. همچنین دیگر مطالعات اثرات جانبی تحریک tDCS را سردرد، حالت تهوع و استفراغ و سرگیجه می دانند. حتی در مواردی در صورت نزدیک بودن الکترودها به چشم حالت نور در چشم ایجاد می شود.
علاوه بر موارد بالا در صورت عدم تحریک درست سوختن پوست نیز ممکن است مشاهده شود.
مدت زمان ماندگاری درمان با تحریک tDCS چقدر می باشد؟
طبق مطالعات اثر طولانی مدت این روش به طور میانگین در حدود 30-60 دقیقه بعد از انجام تحریک بوده است. بنابراین نیاز است که این روش همانند سایر روش های درمانی وزوزگوش به صورت مستمر انجام شود تا نتیجه بخش باشد. به طور میانگین 20 تا 25 جلسه برای روش تحریک الکتریکی تی دی سی اس مناسب است.
مزایا و اثر تحریک الکتریکی تی دی سی اس(tDCS) در درمان وزوز گوش
در مطالعات اخیر مشخص شده است که وزوز گوش ناشی از آسیب فعالیت های مغزی(سیستم شنوایی مرکزی) می باشد. همچنین مشخص شده است که وزوز تنها ناشی از یک منطقه مغزی نیست بلکه ناشی از درگیری چند منطقه مغزی می باشد.
در مطالعه ای که در سال 2018 با عنوان استفاده از تحریک tDCS بر وزوز گوش انجام شده بود از 602 بیمار با وزوز گوش استفاده شد و تنها در 14.86% از بیماران پاسخ و بهبود مشاهده شد.
در مطالعه دیگری در سال 2015 از 42 بیمار استفاده شد و بیماران در 5 جلسه پی در پی تحریک تی دی سی اس انجام شد و نتایج به این صورت مشاهده شد: روش تحریک الکتریکی tDCS فاقد هر گونه اثرات جانبی می باشد و در بهبود وزوز گوش هیچ نقشی ندارد.(استفاده از پروتکل های مختلف نتایج مخنلف نیز مشاهده می شود).
در مطالعه ای دیگری با استفاده از تحریک الکتریکی در 3-4 روز به مدت 20 دقیقه بیماران تحت درمان قرار گرفتند که نتایج نشان دهنده بهبود در شدت وزوز گوش نسبت به قبل از درمان بود.
در این مطالعه مشخص شد که تعداد جلسات تاثیر بسیار زیادی بر اثردهی درمان دارد. در شکل زیر میزان بهبود بیماران بعد از تحریک tDCS نشان داده شده است(نمودار عمودی: هرچه عدد بزرگتر باشد میزان کاهش وزوز بیشتر است)
به طور کلی در درمان وزوز گوش با روش tDCS مقالات اثر مثبت نشان داده اند و نظرات مختلفی در مورد ماندگاری درمان و روش انجام این روش وجود دارد.
اخیرا روش های جدیدی برای درمان وزوز گوش معرفی شده اند اما متاسفانه به دلیل مکانسیم مخنلف وزوز هر یک از این روش ها بر روی افراد نتیجه های مختلفی دارد. از این رو شاید با یک برنامه ریزی درست بتوان در درمان وزوز گوش موفق بود.
تجربه نویسنده: در روش های الکتریکی عصب شنوایی انجام شده در کلینیک فراشنوا بر روی بیماران نتیجه بسیار مثبتی مشاهده شد. حتی بسیاری از بیماران در جلسه اول تحریک در حدود 50 تا 70 درصد وزوز گوششان کاهش پیدا کرد.
انجام روش الکتریکی علاوه بر دانش این کار نیاز به حوصله و صبر متخصص دارد تا بتواند با استفاده از روش های مختلف در چندین جلسه وزوز گوش را رفع یا کاهش دهد تا بیمار بتواند به زندگی عادی خود بازگردد.
جدیدترین روش های درمان وزوز گوش در دنیا
1. درمان وزوز با روش صدادرمانی
(استفاده از دستگاه ادیومتر 2 کاناله و استفاده از سمعک های مخصوص وزوزگوش یا سمعک های ماسکردار)
2. درمان وزوز با روش تحریک الکتریکی
(استفاده از روش تحریک الکتریکی زبان، تحریک الکتریکی عصب واگ با جریان متناوب و تحریک الکتریکی با جریان مستقیم یا TDCS)
3. درمان وزوزگوش با روش تی ار تی TRT
(روش درمانی TRT ترکیبی از مشاوره تمامی جنبه های وزوزگوش همراه با صدادرمانی)
4. درمان وزوزگوش با روش رفتاری شناختی CBT
(روش درمانی CBT شامل توجه به جنبه های شناختی وزوزگوش است)
5. درمان وزوزگوش با دستگاه لیزر کم توان
(ارائه لیزر کم توان سبب افزایش خون رسانی و فعالیت بیشتر در سطح سلولی در بخش های مختلف گوش می شود)
6. درمان وزوز گوش با روش موسیقی درمانی
(ارائه موسیقی با حذف بخش هایی از صدا یا ارائه صدا در فازهای مختلف)
7. درمان وزوز با ویتامین درمانی و رژیم غذایی
(کنترل تغذیه و مصرف مرتب ویتامین ها سبب کاهش وزوزگوش اما قطع کامل نمی شود)
8. درمان وزوزگوش با روش بیوفیدبک و نوروفیدبک
9. درمان وزوزگوش با روش مغناطیسی
جدیدترین روش های درمان وزوزگوش در منزل
یکی از روش هایی که به عنوان درمان مکمل و در منزل باید توسط بیمار بخصوص در طول دوره درمان وزوز انجام شود درمان وزوز در منزل می باشد. درمان وزوزگوش در منزل شامل رژیم غذایی و کنترل تغذیه، مصرف ویتامین های کاهش دهنده وزوزگوش و کنترل جنبه های روحی و احساسی فرد دارای وزوز می باشد.
بخش اول: رژیم غذایی و کنترل تغذیه
1. حذف چای، قهوه، نسکافه، هات چاکلت
2. حذف نمک، فلفل، ترشیجات، آبلیمو
3. حذف سیگار، قلیان، مشروبات الکلی
4. حذف مواد چرب و بسیار شیرین نظیر کره، شکلات و...
5. حذف فست فود و نوشابه
6. مصرف میوه هایی نظیر آناناس، انبه، موز، گلابی
7. توجه به طبع غذاها با توجه به طبع بدن خود فرد(سردی و گرمی طبع بدن)
بخش دوم: مصرف ویتامین های کاهش دهنده وزوزگوش
1. مصرف ویتامین D
2. ویتامین B12
3. مصرف زینک پلاس
4. مصرف منیزیم، پتاسیم، امگا3
بخش سوم: کنترل جنبه های روحی و احساسی فرد دارای وزوز
1. حذف و کاهش استرس، اضطراب و درگیری های ذهنی
2. آرامش ذهن
3. الگوی خواب مناسب همراه با خواب کافی و عمیق
4. عدم توجه دایم به وزوزگوش در طول شبانه روز
سوالات اکثر بیماران در مورد درمان وزوزگوش با روش تحریک الکتریکی تی دی سی اس(TDCS)
1. آیا روش تحریک الکتریکی TDCS برای تمام بیماران با وزوزگوش مناسب است؟
خیر. همانند هر روش درمانی که کاندیداتوری خاصی دارد روش تحریک الکتریکی TDCS نیز اینگونه است. در این روش فرد باید در 5 تا 7 جلسه اول شاهد تغییرات در شدت وزوزگوش باشد و در صورت کاهش شدت ادامه درمان انجام شود.
2. بهترین روش درمان وزوزگوش چیست؟
بهترین روش درمان وزوزگوش برای هر فرد متفاوت است و باید براساس عامل شروع کننده وزوز نوع درمان نیز انتخاب شود. به طور مثال در صورتی که عامل کم شنوایی باعث شروع وزوزگوش باشد تنها راه موثر و ماندگار استفاده از سمعک ماسکردار است یا در افراد با شنوایی نرمال و وزوزگوش می توان از روش صدادرمانی، تحریک الکتریکی یا حتی ویتامین و رژیم غذایی نیز استفاده کرد.
3. آیا وزوزگوش خطرناک است؟
خیر. وزوزگوش یک عارضه است و تنها در مواردی که وزوزگوش به دلیل وجود تومور عصب شنوایی یا تومور اکوستیک باشد خطرناک است. در صورت وجود تومور اکوستیک علایمی نظیر وزوز یک طرفه با صدای تیز، کم شنوایی در فرکانس بالا و سرگیجه وجود دارد. در صورت بروز این علایم ابتدا باید تست ادیومتری، تست ای بی ار و تست ام ار ای جهت تشخیص دقیق انجام شود.
4. آیا وزوزگوش باعث آسیب به مغز یا شنوایی می شود؟
خیر. وزوزگوش بیماری نیست بلکه عارضه یک بیماری دیکر است بنابراین وزوز یا صدای گوش سبب آسیب به مغز یا شنوایی نمی شود بلکه برعکس این قضیه درست است. وزوزگوش تنها سبب عارضه روحی و روانی نظیر مشکلات خواب، تمرکز، افزایش استرس و درگیری های ذهنی، حساسیت به صداهای بلند و... برای بیمار می شود.
5. دستگاه تحریک الکتریکی عصب واگ برای چه افرادی با وزوزگوش مناسب است؟
دستگاه تحریک الکتریکی عصب واگ یا دستگاه AES بیشتر در افراد با شنوایی نرمال نتیجه بخش است. به این معنی که عامل شروع وزوزگوش عاملی به جز کم شنوایی باشد. در این روش با ارائه جریان های الکتریکی متناوب سبب ریلکس کردن عصب شنوایی و بازگشت به فعالیت عصبی نرمال می شود.
6. بهترین قرص درمان وزوزگوش چیست؟
توجه داشته باشید قرص یا جراحی خاصی برای درمان وزوزگوش وجود ندارد اما به طور کلی در اکثر موارد از قرص های آرام بخش(آلپرازولام، کلونازپام، دیازپام)، قرص بتاهیستین، قرص سیناریزین، قرص ویتامین B1، قرص جینکوبیلوبا و موارد مشابه استفاده می شود. عمل جراحی نیز در مواردی مثل وجود تومور عصب شنوایی، پارگی پرده گوش، عفونت گوش میانی و به طور کلی درگیری یا اختلال در گوش خارجی و میانی انجام می شود.
7. مهمترین عامل شروع وزوزگوش چیست؟
یکی از مهمترین عامل های شروع وزوزگوش کم شنوایی است. حتی افت شنوایی تنها در یک فرکانس بدون آسیب به درک گفتار می تواند سبب بروز وزوزگوش شود. همچنین در اکثر موارد فرکانس یا صدای وزوزگوش برابر با فرکانسی که بیشترین افت شنوایی را دارد است.
کلینیک تخصصی درمان وزوز فراشنوا در تهران
کلینیک شنوایی و سمعک فراشنوا یکی از کلینیک های تخصصی در زمینه وزوز گوش در تهران می باشد که با روش های مختلف درمانی سعی در بهبود و حذف صدای گوش و وزوز می باشد. همچنین تجویز جدیدترین سمعک های نامریی قابل شارژ زیمنس، سمعک های نامریی اتیکن، سمعک های ریک و نامریی ماسکردار محصول سال 2023-2021 با شرایط پرداخت اقساطی و امکان استفاده از بیمه برای بیماران فراهم و قابل ارائه می باشد. علاوه بر این کلینیک شنوایی فراشنوا در حیطه ارزیابی شنوایی نوزادان با دستگاه ABR و OAE، تنظیم انواع سمعک ها، تعمیر فوری سمعک ها، انجام مانورهای درمانی سرگیجه BPPV، تهیه قالب های ضدآب و ضدصوت نیز فعالیت دارد.
برای مشاوره رایگان و تعیین وقت با شماره های مرکز فراشنوا تماس حاصل فرمایید:
02188949368
09105241071
02188958823