تربیت شنوایی چیست؟

تربیت شنوایی چیست؟ مهارت‌های شنوایی کم شنوایی ممکن است، حسی ناخوشایند برای افراد کم‌شنوا را به دنبال داشته باشد، اما بهتر است بگوییم کسانی که کاشت حلزون انجام داده و یا از سمعک استفاده می‌کنند، می‌دانند هنوز زندگی جریان داشته و فناوری یا تکنولوژی، می‌تواند نقش به سزایی در توانبخشی شنوایی داشته باشد. علاوه بر این فناوری(دستگاه‌های شنوایی) تعدادی ابزار، اپلیکیشن، اسباب بازی و ... وجود دارد که می‌تواند اصوات شنوایی فرد را در محیط‌های مختلف، تقویت کند، اما اغلب، یکی از ابزار‌های مهم تقویت شنوایی که تربیت شنوایی نام دارد و تکنیک آموزش مغز را برای بهبود افرد کم شنوا پیش می‌گیرد، نادیده گرفته می‌شود. در ادامه بحث به پاسخ سوال تربیت شنوایی چیست؟ خواهیم پرداخت. منظور از تربیت شنوایی چیست؟ می‌توان گفت، تربیت شنوایی تکنیکی می‌باشد که اغلب جهت تقویت مهارت‌های شنوایی و همچنین بهبود در درک گفتار استفاده می‌شود. در حالت کلی تربیت شنوایی شامل فعالیت‌هایی می‌باشد که بر روی شنیداری رسمی متمرکز است، چرا که برای بهینه سازی مهارت درک گفتار که در تمرین فرایند‌های شناختی در گوش دادن، نقش دارند، طراحی و پردازش می‌شود. تربیت شنوایی در افراد کم شنوا در افراد کم شنوا، اصوات، کلمات و حروفات به صورت صداهایی می‌باشد که تا حد بسیاری مشابه با یکدیگرند و اغلب غیر قابل تشخیص می‌باشند و شخص بیمار ناچار است با اتکا به همان اصوات محدود که می‌تواند بشنود، گفتار در محیط اطراف خود را درک نماید. در افراد کم‌شنوا، تربیت شنوایی باعث خواهد شد که این دسته از افراد توانایی آن را داشته باشند که با سهولت بیشتری اصوات را تشخیص داده و بین صداهایی که دریافت می‌کنند، تمایز قائل شوند. نقش تربیت شنوایی چیست؟ تربیت شنوایی، موجب افزایش برخی از باقی‌مانده‌های شنوایی نمی‌گردد، ولی در عین حال موجب می‌شود که این دسته از افراد نسبت به صداهای محیط اطراف خود، حساس تر شده و درک بالاتری داشته باشند. به عنوان مثال کودکانی که دچار کم شنوایی شدید و عمیقی هستند، حتی اگر آن‌ها را نسبت به اصوات بلند با فرنکانس‌های بم، بتوان حساس کرد، کاری بسیار مهم انجام گرفته است. اگر چه این صداها برای درک گفتار چندان مهم نیستند، اما به‌عنوان نشانه‌هایی از وجود این اصوات، آنچه که در محیط مطرح می‌گردد مهم بوده و موجب می‌شوند تا کودک تصویری از اشیاء مختلف را که صداهایی متفاوتی دارند بدست بیاورد و همچنین سبب شناختن بهتر دنیای پیرامون کودک می‌شود.   تربیت شنوایی چگونه کار می‌کند؟ زمانی که مغز، دوباره به صدا با استفاده از سمعک دسترسی پیدا می‌کند، نواحی قشری مغز، به نوعی دچار سازماندهی مجدد می‌شوند‌. در طی این فرایند، سیستم شنوایی فرد به ویژه به اثرات مثبتی که در تربیت شنوایی بوجود آمده است حساس می‌شوند. اغلب تمرینات شنوایی که با استفاده از رایانه صورت می‌گیرد، معمولا تعدادی از فعالیت‌های گوش دادنی و دیدنی را شامل می‌شود، که نتیجتاً ممکن است برای بهبودی درک گفتار در طول زمان، صورت پذیرد. تربیت شنوایی برای چه افرادی صورت می‌گیرد؟ معمولا تربیت شنوایی برای افرادی که به تازگی در عملکرد شنوایی خود تغییراتی را تجربه کرده‌اند، انجام می‌شود، مثلا کسانی که کاشت حلزون انجام داده‌اند ممکن است فعال سازی آن همراه با تربیت شنوایی فشرده صورت بگیرد. کاندیداهای دیگر تربیت شنوایی شامل بزرگسالانی است که به پردازش طرح‌های دیگر سیگنال سمعک روی آورده، افرادی با کم‌ شنوایی ناگهانی و همچنین افرادی که درصدد انجام برنامه‌های آموزشی یا شروع کاری جدید هستند و نیاز به شنوایی دارندو در نهایت بیمارانی که بهبودی معقولی پس از استفاده از سمعک درک گفتار و عملکرد شنوایی بهبودی حاصل نشده، کاندیداهای مناسبی برای دریافت تربیت شنوایی محسوب می‌شوند. تربیت شنوایی کودکان از آنجایی که تربیت شنوایی، به دلیل تاثیر زود هنگام در روند یادگیری و درک زبان، در دوران کودکی اهمیت به مراتب بالاتری دارد، بازدهی مطلوب برنامه‌های تربیت شنوایی همانند ستونی محکم برای تکیه کودکان ناشنوا می‌تواند باشد. مراحل تربیت شنوایی امروزه، نظریات متعدد و مختلفی در زمینه مراحل تربیت شنوایی ارائه گردیده که در این قسمت به یکی از معتبرترین نظریات و اصل این موضوع می‌پردازیم. 1) توجه به اصوات : اولین وهله در تربیت شنوایی، توجه فرد به محرک صوتی ایجاد شده می‌باشد، چرا که فرد اگر نسبت به صداهای محیط اطراف خود، بی تفاوت باشد، در نهایت قادر به درک و تشخیص آن نخواهد بود. 2) کشف اصوات : معمولا کشف صدا زمانی صورت می‌گیرد که صدایی در محدوده شنوایی انسان قرار بگیرد، در حالت کلی کشف صدا بدین معناست که انسان از اصواتی که در محیط خود زمزمه می‌شود آگاهی داشته باشد. صدا برای انسان تنها زمانی قابل کشف است که در محدوده فرکانسی 20 الی 20000 هرتز بوده و همچنین انرژی لازم را برای تحریک سیستم شنوایی فرد داشته باشد. 3) تمایز صداها : حس شنوایی انسان، با توجه به متفاوت بودن خصوصیات فیزیکی اصوات، پیام‌های عصبی مختلفی تولید کرده و فرد را قادر می‌سازد که بین این صداها تفاوت قائل شود، به همین علت در حالت کلی می‌توان گفت که تمایز، قدرت تشخیص و گماردن تفاوت بین صداهای مختلفی است. 4) شناسایی اصوات : می‌توان گفت شناسایی عبارت است از تشخیص و درک صحیح صداها از یکدیگر می‌باشد. تفاوت شناسایی صدا با مرحله تمایز، در این است که در تمایز اصوات، تنها این می‌باشد که بین اصوات متفاوت و مشابه تفاوت قائل شود، اما در مرحله شناسایی اصوات، فرد علاوه بر تفاوت گذاری بین اصوات، هر یک از اصوات را باید به صورت جداگانه درک کرده و آنچه که شنیده است را به وسیله اشاره یا تکرار آن، مشخص کند. لازم به ذکر است که این مرحله نسبت به مراحل قبلی، از پیچیدگی‌های خاصی برخوردار است. 5) درک مطلب : در حالت کلی می‌توان گفت، هدف نهایی درک شنوایی، درک محرک، مفهوم و معنای آن می‌باشد. به عبارت دیگر منظور از درک مطلب، مشخص شدن هدف، از صدای ایجاد شده، خصوصا در اصوات گفتاری می‌باشد. در طی این فراید فرد باید مجموعه‌ای از حروفات و کلمات را کنار یکدیگر قرار داده و در نهایت درک کلی از آن را بدست آورد. نقش و اهداف تربیت شنوایی چیست؟ در حالت کلی اهداف اصلی تربیت شنوایی عبارت‌اند از : • کمک به سازگاری و استفاده از سمعک یا کاشت حلزون • اطمینان از تنظیم صحیح کاشت حلزون یا سمعک • تمرکز بر روی هدف آموزش ذهن بیمار برای آگاهی از صدا • تلاش برای افزایش وضوح صدای گوینده یا گفتار شنیده شده کلام آخر درمان به وسیله تربیت شنوایی، زود هنگام بسیار اهمیت دارد، در واقع فراید درمان هرچه زودتر صورت بگیرد بهبودی با سرعت بیشتری انجام خواهد گرفت. همانطور که گفته شد تربیت شنوایی سبب کمک به نحوه استفاده از سمعک و همچنین شناسایی اصوات مختلف می‌شود. بهتر است اگر فرزند شما دچار افت شنوایی یا کم شنوایی است، جلسات و مراحل تربیت شنوایی را جدی بگیرید.