درمان‌های وزوز گوش در دنیا

وزوز گوش چیست؟

وزوز گوش یا زنگ در گوش‌ها به حس شنیدن صدا در یک یا هر دو گوش زمانی که هیچ صدایی در محیط اطراف فرد وجود ندارد گفته می‌شود. صدای وزوز گوش می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد به طور مثال وزوز ممکن است شبیه به صدای کتری، هوهو، صدای زنگ، ضربان، پالس، هیس، سوت، خش خش و دیگر صدا‌ها باشد.

در بیشتر موارد تنها خود فرد می‌تواند صدای وزوز گوش را در محیط ساکت بخصوص هنگام خوابیدن بشنود.

علت‌های شروع وزوز گوش

برخلاف تصور بسیاری از افراد که وزوز را بیماری می‌دانند وزوز گوش یک بیماری محسوب نمی‌شود بلکه عارضه یک بیماری می‌باشد که در ادامه در مورد مهمترین عامل‌های شروع وزوز گوش توضیح داده می‌شود.

کم شنوایی و وزوز گوش

حدود ۹۰ درصد افراد با وزوز گوش همچنین دچار کم شنوایی می‌باشند بنابراین می‌توان گفت مهمترین عامل شروع وزوز گوش کم شنوایی می‌باشد. توجه داشته باشید کم شنوایی به معنی مشکل در شنیدن نمی‌باشد بلکه افت شنوایی حتی در یک یا بیشتر از فرکانس‌های شنوایی می‌تواند در شروع وزوز گوش نقش داشته باشد.

کم شنوایی ناشی از سن

به عنوان مثال در پیرگوشی یا کم شنوایی ناشی از سن بخصوص دهه ۵ به بالا فرد در فرکانس‌های پایین دارای شنوایی نرمال می‌باشد و تنها در فرکانس‌های بالا دچار کم شنوایی است که باعث بروز وزوز با صدای تیز نیز می‌شود.

در کم شنوایی ناشی از سن فرد در شنیدن صدا در محیط ساکت مشکل زیادی ندارد اما در محیط‌های شلوغ، زمانی که چندین نفر در حال صحبت می‌باشد یا در فاصله‌های دور دچار مشکل در درک کلمات است.

از این رو انجام تست شنوایی یا نوارگوش بعد از شروع وزوز گوش در هر سنی بسیار ضروری است. همانطور که در بالا به آن اشاره شد وزوز گوش معمولاً الگوی کم شنوایی را دنبال می‌کند به طور مثال اگر کم شنوایی در فرکانس بالا وجود داشته باشد صدای وزوز در فرکانس بالا یا به صورت تیز شنیده می‌شود.

• یکی از تئوری‌هایی که شروع وزوز گوش را در رابطه با کم شنوایی توضیح می‌دهد به این صورت است که با شروع کم شنوایی سیگنال‌های ورودی به عصب کاهش پیدا می‌کند و سیستم مرکزی(مغز) برای جبران ورودی، فعالیت خود را افزایش می‌دهد(جبران مرکزی) که این افزایش فعالیت به مرور سبب بروز پلاستیسیتی یا تغییرات جدید در راه‌های عصبی در مغز می‌شود.
• همچنین در تئوری دیگر توضیح داده شده است که با بروز افت شنوایی تعادل بین مهار و تحریک در سیستم عصبی شنوایی از بین می‌رود. به این صورت که با شروع کم شنوایی مهار در این بخش کاهش پیدا می‌کند و در مقابل بخش تحریک در بخش مرکزی افزایش پیدا می‌کند که این تغییرات می‌تواند نقش مهمی در شروع وزوز گوش داشته باشد.

حضور در محیط پرسروصدا یا صدای بلند و وزوز گوش

یکی دیگر از عامل‌های شروع وزوز گوش درمعرض قرارگیری با صدای بلند یا ضربه صوتی شدید و ناگهانی است. به طور مثال کارگران کارخانجات ریختگری، اهنگری و... که دایم در معرض صدای بلند می‌باشند یا ضربه صوتی شدید نظیر صدای شلیک گلوله، ترقه و صدا‌های بلند شدید نیز می‌توانند در شروع وزوز گوش نقش داشته باشند.

کم شنوایی ناشی از ضربه صوتی یا صدای بلند یا NIHL سبب آسیب به سلول‌های مویی در حلزون می‌شود که در اکثر موارد اولین فرکانسی که دچار آسیب می‌شود فرکانس ۴ کیلوهرتز می‌باشد.

در مورد در معرض قرارگیری بیش از حد در صدای بلند می‌توان گفت برخلاف صدای انفجار روند آهسته‌تری دارد اما همانند صدای انفجار سبب آسیب به سیستم شنوایی و بروز کم شنوایی و وزوز می‌شود.

ضربه روحی همراه با استرس شدید و وزوز گوش

سیستم لیمبیک در بخش سیستم مرکزی در کنترل هیجانات، عاطفه و احساسات، اضطراب و حافظه نقش بسزایی دارد. بنابراین زمانی که فرد دچار ضربه روحی یا استرس بسیار شدید می‌شود، سیستم لیمبیک به خودی خود دچار فعالیت بیش از حد می‌شود که با تأثیر بر روی سایر بخش‌های سیستم مرکزی شنوایی می‌تواند در شروع وزوز گوش نقش بسیار مهمی داشته باشد.

برای درمان این نوع از وزوز گوش بهتر است علاوه بر روند توانبخشی توسط متخصصین شنوایی‌شناس مراجعه به روان‌شناس جهت کنترل احساسات و اضطراب بسیار مفید می‌باشد.

مصرف دارو‌های اتوتوکسیک و وزوز گوش

استفاده بیش از حد و خودسر بعضی از دارو‌ها نظیر آسپیرین(باعث کم شنوایی فرکانس بالا و وزوز گوش با صدای تیز می‌شود)، دارو‌های ضدافسردگی، آنتی بیوتیک‌ها نظیر ازیترومایسین، جنتامایسین و... می‌تواند در شروع وزوز گوش نقش داشته باشند.

نکته: در بعضی موارد با قطع دارو نظیر قرص آسپیرین وزوز گوش به مرور کاهش و قطع می‌شود.

درگیری مفصل TMJ و وزوز گوش

این مفصل در کنار لاله گوش و محل اتصال فک پایین به فک بالا می‌باشد. آسیب به مفصل TMJ یکی از عوامل بروز وزوز گوش می‌باشد که می‌تواند بر اثر ساییده شدن استخوان‌ها، ماهیچه‌ها و لیگامنتهای آن منطقه ایجاد شود که صدایی شبیه به کلیک بخصوص در هنگام جویدن و حتی صحبت کردن(تکان دادن فک) شنیده می‌شود.

در این موارد مراجعه به دندانپزشک و متخصص فک و صورت، عدم صحبت کردن، عدم جویدن غذا‌های سفت، استفاده از حوله گرم در درمان وزوز و کاهش درد بسیار مؤثر می‌باشد.

جرم گوش و وزوز گوش

جرم گوش یا واکس گوش در کانال گوش به دلیل حالت اسیدی از عفونت‌های گوش خارجی جلوگیری می‌کند اما گاهی به دلیل دستکاری بیش از حد یا تنگ بودن کانال گوش جرم در کانال گوش خارج نمی‌شود.

بسته شدن کانال گوش به واسطه جرم باعث بروز کم شنوایی و همچنین وزوز گوش می‌شود. در این موارد استفاده از قطره گلیسیرین فنیکه و سپس ساکشن گوش ضروری می‌باشد.

بیماری‌های گوش و وزوز گوش

دیابت، فشار خون، چربی خون، مننژیت و... نیز از عوامل مهم در شروع وزوز و حتی تشدید شدت وزوز گوش محسوب می‌شوند.

همچنین مواردی نظیر عفونت گوش میانی، پارگی پرده گوش، بیماری منییر، اتواسکلروزیس یا چسبندگی استخوانچه‌های گوش میانی، تومور‌های عصب شنوایی، بیماری‌های بخش داخلی حلزون نیز می‌تواند در بروز وزوز گوش بسیار نقش داشته باشند.

انواع درمان وزوز گوش در دنیا

امروزه روش‌های بسیاری برای درمان وزوز گوش معرفی شده است که در ادامه به مهمترین و مؤثرترین آن‌ها اشاره می‌شود.

تحریک الکتریکی و درمان وزوز گوش

در روش تحریک الکتریکی با استفاده از الکترود‌هایی که در داخل گوش و بر روی سر قرار می‌گیرد ولتاژ با شدت مناسب ارائه می‌شود. این کار در تحریک عصب شنوایی و برطرف شدن وزوز گوش بسیار مؤثر می‌باشد.

انجام تحریک الکتریکی در چندین جلسه (بسته به شرایط وزوز) و استفاده از سمعک به عنوان وسیله‌ای برای صدادرمانی اثر بیشتری در درمان صدای گوش داشت.

سمعک ماسکردار و درمان وزوز گوش

امروزه سمعک‌ها با تکنولوژی جدید و امکانات بالایی وجود دارند که دارای پهنای پاسخ فرکانسی بالاتر(تولید فرکانس‌های بیشتر)، امکانات بیشتر و برنامه وزوز گوش می‌باشند. یعنی علاوه بر جبران کم شنوایی همزمان قادر به تولید صدا و برطرف کردن وزوز گوش می‌باشند.

در بالا ذکر شد که اکثر الگو‌های وزوز شبیه به الگوی کم شنوایی می‌باشد. همچنین اکثر کم شنوایی افراد در فرکانس‌های بالا(صدا‌های زیر) ایجاد می‌شود.

سمعک‌های جدید یا سمعک‌های هوشمند به راحتی در تولید فرکانس‌های بالا(۴ و ۶ کیلو هرتز) توانا می‌باشند که نتیجه آن پوشش وزوز در فرکانس بالا و برطرف شدن آن می‌باشد.

از طرف دیگر سمعک‌های جدید دارای برنامه وزوز گوش می‌باشند که بخصوص برای افراد کم شنوا بسیار مفیدتر می‌باشد زیرا با سمعک به هر دو هدف خود(کم شنوایی و وزوز) می‌رسند.

برنامه وزوز در سمعک به معنی تولید صدا یا پوشش می‌باشد که جهت پوشش وزوز سمعک قادر به تولید صدای تون، نویز سفید، موزیک، صدای طبیعت، صدای آبشار و... می‌باشد. همچنین گاهی برای افراد بدون کم شنوایی وزوز یا صدای گوش ایجاد می‌شود که مجدداً این سمعک‌های جدید می‌توانند مفید باشند.

در این حالت سمعک هیچ صدایی را تقویت نمی‌کند و فقط با توجه به فرکانس و شدت ارزیابی شده، صدا تولید می‌کند.

طب سوزنی و درمان وزوز گوش

طب سوزنی یکی از روش‌های قدیمی چینی می‌باشد که برای هزاران سال قبل برای درمان بسیاری از بیماری‌ها و ر‌هایی از درد از آن استفاده می‌شد. در سال ۱۹۷۹ سازمان بهداشت جهانی(WHO) استفاده از طب سوزنی را برای ۴۱ بیماری تأیید کرد که این بیماری‌های شامل گوش، بینی، گلو و بسیاری از انواع درد‌ها می‌باشد.

تشخیص سنتی این درمان براساس مانتیور کردن سیستم Yin/Yang انجام می‌شود. در این سیستم علائم بیماری نتیجه و عوارض عدم تعادل Yin و Yang در بدن انسان می‌باشد. به طور کلی الگو‌های تشخیصی این روش براساس ویژگی‌های فرد(سن، جنسیت، وزن بدن)، بیماری(مدت و علائم بیماری) و دیگر علائم کلی(وضعیت مزاج، خواب و اشتها) تعیین می‌شود.

با این اطلاعات بهترین روش مؤثر جهت درمان انتخاب و انجام می‌شود. تحریک نقاط با سوزن درمانی منجر به اصلاح آزادکردن نوروترنسمیتر‌هایی نظیر سرتونین، اکسی توسین و اندورفین در سیستم مرکزی(مغز) می‌شود.

علاوه بر این در MRI نشان داده شده است که تغییرات در جریان خون در بخش‌های مختلف مغز توسط تحریک سوزن درمانی ایجاد می‌شود.

بنابر نتایج بسیاری از مطالعات سوزن درمانی منجر به بهبود قابل توجه در کیفیت زندگی، کاهش استرس، خواب راحت بعد از وزوز می‌شود. درمقابل دیگر مطالعات بیان می‌کنند که هیچ ارتباط قابل توجه‌ای بین طب سوزنی و وزوز گوش وجود ندارد.

طب سنتی و درمان وزوز گوش

درمان وزوز با قرص جینکوبیلوبا یا Jinko

داروی Ginkgo Biloba یکی از دارو‌های گیاهی در چین می‌باشد که در درمان آسم و عفونت‌های ریه برای مدت بسیار طولانی مورد استفاده قرار می‌گرفت. همچنین قرص گیاهی جینکوبیلوبا برای بهبود وضعیت شناختی، حافظه و افزایش قوای جنسی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این دارو در بیماری‌های سیستم عصبی مرکزی نظیر وزوز گوش نیز قابل استفاده می‌باشد اما در مقالات انجام شده هیچ مزایا و اثر مفیدی یا اثرات بسیار کمی از تأثیر این قرص در درمان وزوز بیماران گزارش شده است.

درمان وزوز گوش با داروی جینسینگ

ریشه گیاه جینسینگ یکی دیگر از درمان‌های گیاهی چین می‌باشد که برای درمان وزوز گوش مورد استفاده قرار می‌گیرد. گیاه جینسینگ برای بیشتر از ۲۰۰۰ سال پیش توسط افراد استفاده می‌شد و اعتقاد داشتند که برای بدن انسان بسیار مفید است.

پیشنهاد شده است که قرص Ginseng برای وزوز های‌ایدیوپاتیک(علت نامشخص) اثربخش و مفید می‌باشد.

نتایج استفاده از این قرص جینسینگ در بیماران با وزوز نشان از کاهش امتیاز پرسشنامه معلولیت وزوز(THI) و افزایش کیفیت زندگی بود. البته این گیاه دارای اثرات جانبی بود که در صورت عدم تطبیق با بدن فرد این اثرات ایجاد می‌شوند(حتماً با تجویز پزشک مصرف شود).

درمان وزوز گوش با سیر یا Garlic

در مطالعات انجام شده مشخص شده است که سیر در کاهش فشار خون و کاهش چربی نقش دارد. همچنین چند مطالعه نیز مزایایی سیر را در درمان وزوز گوش گزارش کرده‌اند. تأثیر استفاده از سیر بر روی وزوز گوش می‌تواند مربوط به بهبود جریان خون در حلزون گوش باشد.

به این صورت که سبب ثابت شدن فشار خون، از بین رفتن پلاک‌ها، افزایش توانایی آنتی اکسیدان در خون می‌شود. البته توجه داشته باشید مقالات بسیار کمی بر روی این گیاه انجام شده است و اطلاعات کمی در مورد تأثیر دقیق آن بر وزوز گوش بدست آمده است.

زالودرمانی و درمان وزوز گوش

زالودرمانی یا Medicinal Leech Therapy (MLT) نوعی روش درمانی مکمل است که با می‌کدن خون توسط زالو‌ها انجام می‌شود. یک یا چند زالو در منطقه پوستی مورد نظر قرار داده می‌شود و هدف از این کار ترشح و به دست آوردن بزاق زالو در حین تغذیه بر روی پوست می‌باشد.

اولین کاربرد‌های ثبت شده در مورد زالو در مصر باستان مشاهده شده است. زالو‌ها معمولاً قسمت‌های گرم میزبان را گاز می‌گیرند و خون او را با انقباضات منظم می‌مکند. ۳ تا ۵ تغذیه معمولاً در حدود ۴۰ دقیقه طول می‌کشد و یک زالو در هر دوره تغذیه ۱۰ تا ۱۵ میلی لیتر خون را هضم می‌کند.