کلستاتوم یا کیست گوش میانی چیست و چه علایمی دارد؟

کلستئاتوم گوش یا کیست گوش میانی

  در این قسمت در مورد علت بروز کلستاتوم، علایم، درمان ها و آسیب هایی که بر سیستم شنوایی ایجاد می شود توضیح داده می شود.  

کلستئاتوم گوش یا کیست گوش میانی چیست؟

  کلستئاتوم یک کیست پوشیده از پوست(لایه هایی از پوست مرده) است که از حاشیه پرده گوش شروع می شود و به گوش میانی و ماستوئید حمله می کند. کلستئاتوم به شدت تهاجمی و رشد سریعی دارد و از آنجا که باکتری ها را حفظ می کند، معمولاً باعث ایجاد عفونت در آن منطقه می شود. این عفونت ممکن است تا زمانی که کلستئاتوم درمان و حذف نشود بهبود پیدا نمی کند. علاوه بر تهاجمی بودن کلستئاتوم و رشد سریع آن می توانیم به تخریب یا از بین بردن استخوان ها اشاره کرد. کلستئاتوم  با فرسایش و تخریب استخوان ها نظیر استخوانچه های گوش میانی(مالئوس، اینکوس و رکابی) که در انتقال صدا از پرده گوش به حلزون گوش نقش مهمی دارند منجر به کاهش یا عدم انتقال صدا به حلزون و کم شنوایی انتقالی می شود. همچنین تخریب و از بین رفتن استخوان های گوش میانی و اطراف آن می تواند منجر به انتشار و پخش عفونت به خارج از گوش میانی و بروز مشکلات و عوارض جدی تری شود.    

از مهمترین عوارض و مشکلات تخریب استخوان های اطراف گوش میانی به دلیل بروز کلستاتوما می توان به موارد زیر اشاره کرد:

*تشکیل آبسه استخوانی (ماستوئیدیت) *ایجاد لابیرنتیت (عفونت گوش داخلی که باعث سرگیجه یا ناشنوایی می شود) * فلج عصب صورت * مننژیت یا آبسه مغزی (پخش عفونت در فضا و پرده های اطراف مغز)   توجه: اگرچه عوارضی که در بالا به آن اشاره شد نادر می باشند اما بسیار جدی هستند و می توان با تشخیص به موقع و انجام جراحی کلستئاتوم و برداشتن آن در سریعترین زمان ممکن از بروز مشکلات بیان شده پیشگیری کرد.

عامل های شایع ایجاد و بروز کلستئاتوم چیست؟

  به طور معمول یا شایع ترین عامل عفونت های مزمن گوش میانی می باشد. شیور استاش نقش برابر سازی یا یکسان سازی فشار دو طرف پرده گوش را دارد. در صورت عملکرد نامناسب به دلیل عفونت یا ضعف ماهیچه و ایجاد فشار منفی(کشیدن پرده گوش به سمت داخل) احتمال بروز کلستئاتوم افزایش می یابد. توجه داشته باشید در موارد نادر کلستاتوم می تواند در اثر نقص مادرزادی(هنگام تولد) ایجاد شود.

علایم شایع کلستئاتوم چیست؟

*شروع وزوز گوش *سرگیجه *عفونت های گوش میانی *دردگوش *احساس کیپی یا گرفتگی گوش در گوش درگیر *بوی بد در گوش درگیر *مشکل شنوایی در گوش درگیر *احساس ضعف در نیمی از صورت    

تشخیص کلستئاتوما چگونه انجام می شود؟

  به طور کلی برای تشخیص بیماری کلستاتوم تاریخچه گیری و توجه به علایم بیماری، تست ادیومتری و تمپانومتری، استفاده از تست CT SCAN برای بررسی درگیری استخوانچه ها و ماستوئید مفید می باشد. مراجعه به متخصص شنوایی شناس و گوش حلق بینی در این موارد لازم و ضروری است.  

درمان کلستئاتوما یا کیست گوش میانی 

بعد از تشخیص و شناسایی کلستئاتوم، تنها راه حل جهت درمان آن جراحی در گوش میانی می باشد. در این موارد جراحی معمولاً شامل انجام همزمان ماستوئیدکتومی و تمپانوپلاستی می باشد. انجام ماستوئیدکتومی برای برداشتن بیماری از استخوان و تمپانوپلاستی برای ترمیم پرده گوش می باشد. نوع دقیق عمل با توجه به مرحله بیماری در زمان جراحی تعیین می شود.  

جراحی در ماستوئید(ماستوئیدکتومی):

هنگامی که کلستئاتوم یا عفونت شدید در گوش میانی به ماستوئید (استخوان پشت گوش) رشد کرد، استخوان را برای حذف بیماری و برداشتن عفونت باز می کنند که به دو صورت ماستوئیدکتومی رادیکال یا ماستوئیدکتومی حفره بسته انجام می شود. در ماستوئیدکتومی رادیکال به علت پخش عفونت به تمام بخش های استخوان تمامی استخوان ماستوئید برداشته می شود اما در ماستوئیدکتومی بسته تنها بخشی از استخوان برداشته می شود.  

جراحی پرده گوش(تمپانوپلاستی):

در یک جمله می توان گفت جراحی پرده گوش به ترمیم پرده گوش و مکانیسم شنوایی اشاره دارد. پرده گوش با پیوند غضروف یا فاسیا (پوشش عضله پشت گوش) ترمیم می شود. معمولاً این نوع ترمیم در بستن دائمی سوراخ های پرده گوش موفقیت آمیز است. اگر استخوانچه های گوش میانی آسیب ببینند، آنها را با استخوان یا غضروف طبیعی یا پروتزهای مصنوعی ساخته شده از مواد معدنی استخوان ترمیم می شوند. جراحی کلستئاتوم، جراحی ظریفی است که در زیر میکروسکوپ انجام می شود، معمولاً 2 تا 3 ساعت طول می کشد و بیماران ممکن است همان روز ترخیص شوند. حذف کامل بیماری بسیار مهم است، در غیر این صورت ممکن است دوباره رشد کند. بخصوص در کودکان سرعت رشد مجدد بیشتری نسبت به بزرگسالان دیده می شود. توجه داشته باشید در ماستوئیدکتومی رادیکال خطر بازگشت کلستئاتوم بسیار کمتر می باشد. با این حال، بیماران باید یک یا دو بار در سال برای برداشتن موم به پزشک مراجعه کنند و هنگام شنا باید از گوش گیر استفاده کنند. اما در ماستوئیدکتومی بسته که تنها بخشی از دیواره استخوان برداشته می شود احتمال خطر پنهان شدن بیماری عود کننده در پشت استخوان وجود دارد.  

وضعیت شنوایی پس از جراحی کلستئاتوم

  همانطور که در بالا بیان شد به دلیل درگیری در پرده گوش و گوش میانی وجود کم شنوایی در این بیماران وجود دارد. حتی بعد از جراحی کلستئاتوما نیز همیشه احتمال بهبودی شنوایی به صورت کامل وجود ندارد. التهاب و بافت های باقی مانده در گوش گاهی اوقات می تواند از یک نتیجه خوب شنوایی بعد از عمل جلوگیری کند. توجه داشته باشید میزان شنوایی بعد از عمل بستگی به میزان عود بیماری و مناطق درگیر شده دارد به طور مثال در صورت آسیب و فرسایش استخوانچه های گوش میانی حفظ شنوایی امکان پذیر نمی باشد و حتی نیاز به عمل جراحی دوم برای بازسازی استخوانچه های شنوایی دارد. همچنین با هر نوع جراحی احتمال آسیب و خطر برای عصب صورت(عصب هفتم) بسیار کم می باشد.   خطرات بعد از عمل جراحی کلستاتوما چیست؟   جراحی به طور کلی بی خطر است. با این حال، مانند هر عملیات دیگری، خطرات و مزایایی نیز وجود دارد. شایع ترین خطرات عبارتند از: *عود کلستئاتوم *کاهش شنوایی یا عدم بهبود شنوایی *نیاز به بیش از یک عمل (حتی در بهترین عمل های جراحی، کلستئاتوم ممکن است عود کند و ممکن است در آینده جراحی اضافی لازم باشد).  

سوالات رایج در مورد بیماری کلستئاتوما:

  میزان شیوع بیماری کلستاتوما چه میزان می باشد؟ کلستاتوم به دلیل درگیری پرده گوش یا کانال گوش ایجاد می شود و گاهی به اشتباه تومور تشخیص داده می شود. احتمال بروز کلستئاتوم بسیار نادر است و شیوع آن یک نفر در هر 20 هزار نفر می باشد اما توجه داشته باشید کلستاتوم بسیار تهاجمی و بیماری مخربی می باشد.   آیا درگیری کلستئاتوم یا کیست گوش میانی سبب آسیب به حلزون و عصب گوش(کم شنوایی ححسی عصبی) می شود؟ به طور معمول، کلستئاتوما با درگیری گوش میانی و آسیب به بخش های آن سبب کم شنوایی انتقالی(اختلال در انتقال صدا به حلزون) می شود اما در موارد شدیدتر امکان درگیری گوش داخلی و آسیب به حلزون و عصب نیز وجود دارد. آیا بعد از عمل جراحی ماستوئیداکتومی شنوایی به حالت اولیه یا نرمال برمی گردد؟ هردو روش ترمیم پرده گوش(تمپانوپلاستی) و جراحی ماستوئید گوش(ماستوئیدکتومی) در درمان کلستئاتوما برای برطرف کردن عفونت گوش میانی و بازگشت شنوایی انجام می شود. در موارد کمی احتمال بازگشت شنوایی به طور کامل وجود دارد.   آیا کلستئاتوما توسط تست MRI تشخیص داده می شود؟ بله. با تست ام ار ای که به بررسی بافت نرم می پردازد می توان قبل و بعد از عمل عفونت های باقی مانده در گوش را مشخص کند.  

کلینیک شنوایی و سمعک فراشنوا

تجویز جدیدترین سمعک های 2022، ارزیابی و رفع وزوز گوش با روش های جدید، تست شنوایی اطفال و کودکان، ارزیابی شنوایی بزرگسالان در مرکز شنوایی و سمعک فراشنوا انجام می شود. جهت مشاوره تلفنی و آنلاین با شماره های زیر با ما در ارتباط باشید: 09105241071(مشاوره آنلاین) 02188949368 02188958823 اینستاگرام جهت مشاهده نتایج درمان: Samak_farashenava (سمعک فراشنوا)