تربیت شنوایی کودکان کم شنوا

تربیت شنوایی چیست؟

  کودکانی که با اختلالات شنوایی به دنیا آمده‌اند، ضروری است که خانواده‌های این کودکان نسبت به تربیت شنوایی آن‌ها اقدامات لازم را انجام دهند. تربیت شنوایی، مجموعه اقدامات توانبخشی برای بهبود درک شنیداری زبان و گفتار است. درمان شنوایی، نوعی درمان تخصصی برای آموزش کودکان کم شنوا می‌باشد. از سمعک یا کاشت حلزون برای درک گفتار و یادگیری استفاده می‌کنند. قبل از شروع برنامه تربیت شنوایی، باید سمعک مناسب برای فرد تهیه شده باشد. در ادامه در مورد تربیت شنوایی کودکان کم شنوا بیشتر صحبت خواهیم کرد.  

تاریخچه تربیت شنوایی

  در قرن 18 میلادی تلاش‌های علمی برای تقویت شنوایی افراد کم شنوا در فرانسه شروع شد. جان ایتارد اولین مطالب و روش‌های دسته‌بندی شده، ویژه تربیت شنوايی را ارائه کرد. پس از ایتارد کم كم سایر افراد جذب برنامه‌های تربیت شنیداری در کودکان کم شنوا شدند. زمانی که اولین سیستم الكترونیكی تقویت صدا در جهان ساخته شد، فصلی نو در برنامه‌های تربیت شنوايی ايجاد گرديد. چرا که این سیستم به مربی اجازه می‌داد که صداهای محیط را به مقدار لازم تقویت کند و به فرد دچار نقص شنوایی منتقل نمايد. از سوی دیگر با پیشرفت تکنولوژی كيفيت وسايل تقويت صدا نيز افزايش يافت. در طول جنگ جهانی اول و دوم روند پیشرفت تربیت شنوایی تا حدود زیادی دچار وقفه شد. پس از اتمام جنگ جهانی دوم، با توجه به افزایش فوق‌العاده افراد دچار نقص شنوایی، روند توسعه این آموزش‌ها ادامه پیدا کرد. با ایجاد رشته شنوایی شناسی، تربیت شنوایی به صورت یک علم ظاهر گرديد.  

تربیت شنوایی کودکان چگونه است؟

  تربیت شنوایی کودکان بسیار مهم است، زیرا در زندگی آن‌ها تاثیر بسزایی دارد. به همین دلیل تمریناتی با جلسه‌های منظم روزانه برای تربیت شنوایی کودکان تشکیل می‌شود. در نظر داشته باشید که تمرینات انجام شده محدود به این جلسات نیست. باید علاوه بر آموزش کلاسی، در طول روز نیز تمریناتی مبنی بر آموزش دیداری، شنیداری صورت بگیرد. برای ارائه‌ی مفاهیم تازه و تمرین شنیداری، برای رشد توانایی‌های گوش‌ دادن کودک این تمرینات انجام می‌شود.  

نقش سمعک در تربیت شنوایی کودکان

  تربیت شنوایی کودکان کم شنوا بسیار دشوار است. اما باید در نظر داشته باشید که پیش از شروع، نیاز دارید که سمعک و کاشت حلزون را بررسی نمائید. منظور از بررسی این است که آیا سمعک برای گوش کودک مناسب است یا نه. همان طور که می‌دانید سمعک و کاشت حلزون روش موثر برای افزایش قابلیت شنیداری است. بنابراین باید به دقت کنترل شود تا هیچ مشکلی وجود نداشته باشد. اگر کیفیت دستگاهی که در گوش کودک شما قرار می‌گیرد، بهتر باشد در روند تربیت شنوایی آن‌ها تفاوت زیادی ایجاد می‌کند.  

عوامل مؤثر بر تربیت شنوایی در کودکان

  عوامل ارثی و ژنتيكي از عوامل موثر بر تربیت شنیداری در کودکان می‌باشد. رشد زبان و گفتار در دخترها زودتر صورت می‌گیرد. یکی از معیار‌های رشد، جنسیت است که نشان می‌دهد، الگو‌های رشد برای دختران و پسران به صورت یکسان در نظر گرفته نشده است. رشد فیزیکی، سلامت جسمی و حرکتی، سلامت حسی، وضعیت اقتصادی، اجتماعی، عوامل عاطفي از دیگر عوامل تاثیرگذار می‌باشد. توجه بیش از حد خانواده ممکن است، مانع فعالیت‌های زبانی کودک شود، یا باعث شود کودک دیر شروع به حرف زدن کند. کم توجهی والدین نیز اثر منفی دارد.  

وسایل لازم جهت تربیت شنوایی کودکان

  ضبط صوت، هدفون، سمعک، گوشی‌های فردی و گروهی، میکروفون، وسایل صداساز مثل طبل، ساعت شماطه دار، سوت، بوق، زنگ، شیپور، و… تصاویر متعدد از کلمات تک سیلابی تا چند سیلابی، کیت تربیت شنیداری و استفاده از ابزارآلات و محیط‌های غنی از اصوات مختلف از وسایل لازم برای تربیت شنوایی کودکان است.   نقش والدین در تربیت شنوایی   والدین مهم‌ترین نقش را در تربیت شنوایی کودکان خود دارند. کودکان ناشنوا و کم شنوا با همکاری خانواده‌های خود می‌توانند، تجربه‌های بسیار خوبی را در این مسیر به دست آورند. والدین می‌توانند با وسایل آشپزخانه و اسباب بازی‌ در مسیر تربیت شنوایی کودکان خود صدا تولید کنند. مثلا تولید صدا با باز و بسته کردن در و پنجره، تولید صدا با ظروف آشپزخانه، تولید صدا با زنگ تلفن،آیفون، ساعت و...، تولید صدا با کف زدن، تولید صدا با بوق ماشین. والدین باید به فعالیت‌های زبانی کودک توجه مناسب داشته باشند. وقتی کودک در خانواده احساس امنیت نمی‌کند، خود را همیشه در خطر می‌بیند. کودک در خانواده پرجمعیت بهتر زبان را می‌آموزد، زیرا محیط او اجتماعی است. دو زبانه بودن پدر، مادر از عوامل موثر بر تربیت شنوایی کودکان است.   روش‌های تربیت شنوایی کودک ناشنوا   روش‌های متداول مختلفی وجود دارد، برخی از خانواده‌ها ترکیبی از چندین رویکرد را انجام می‌دهند. هیچ تحقیقی نشان نمی‌دهد که کدام یک از این روش‌ها برتر از بقیه باشد. اگر هدف شما این است که کودک شما بتواند به گونه‌ای صحبت کند که انگار نقص شنوایی ندارد، برخی از رویکردها ممکن است برای آن بهتر عمل کند. در ادامه با این روش‌ها آشنا خواهیم شد.   • روش شنوایی-کلامی   تاکنون روش‌های مختلفی برای تربیت شنوایی کودکان کم شنوا استفاده شده است. برخی از این روش‌ها، بیشتر تاکید روی زبان اشاره و نشانه‌های بینایی دارد. روش شنوایی-کلامی یک از روش‌های ویژه برای آموزش کودکان کم شنوا است. این روش موفقیت‌های چشمگیری در کشورهای کانادا، استرالیا و ایالات متحده آمریکا به دست آورده است.   • رویکرد زبان اشاره   در این رویکرد، کودکان و خانوده آن‌ها همگی از زبان اشاره به طور انحصاری استفاده می‌کنند. معمولاً خانواده‌هایی که این روش را انتخاب می‌کنند، ممکن است والدین یا سرپرستان ناشنوا داشته باشند. یا کودکشان در مدرسه ناشنوایان تحصیل می‌کند.   • رویکرد ترکیبی   رویکرد‌های بسیاری وجود دارد که در گروه رویکرد‌های ترکیبی قرار می‌گیرند. در این روش از زبان گفتاری با نوعی پشتیبانی بصری استفاده می‌شود. مانند استفاده از زبان اشاره یا نشانه‌های دستی در کنار دهان. یکی از اشکالات این روش، توانایی محدود در برقراری ارتباط، همزمان به دو زبان است.   نتیجه گیری کودکانی که ناشنوا هستند، نیاز به مهارت شنیداری یا به اصطلاح تربیت شنوایی دارند. این کودکان باید یاد بگیرند که چگونه از وسایل و تجهیزات سازگار مانند کاشت حلزون، سمعک و دستگاه‌های خروجی صوتی استفاده کنند. رشد مهارت‌های شنیداری، نیاز به آموزش فکری دارد. تربیت شنوایی روشی برای آموزش گوش دادن به مغز است. این فرآیند آموزش به افراد دارای معلولیت شنوایی کمک می‌کند، تا از تمام سیگنال‌های شنوایی خود استفاده کنند. مطالبی در مورد تربیت شنوایی کودکان کم شنوا در اختیارتان قرار دادیم که امیدواریم مفید واقع شده باشد.