مشاوره و درمان وزوز گوش

مشاوره و درمان وزوز گوش (نحوه ارزیابی وزوز گوش)

مشاوره و درمان وزوز گوش : هر صدایی که در گوش یا سر شنیده می شود به عنوان وزوز گوش شناخته می شود.

وزوز گوش بیماری نیست و فقط عوارض ناشی از بیماری می باشد همانند سرماخوردگی که سبب آب ریزش بینی و گلو درد می شود. وزوز گوش می تواند در هر دو گوش یا تنها در یک گوش( وزوز گوش راست یا وزوز گوش چپ) وجود داشته باشد.

صدای گوش می تواند ناشی از سیستم عصبی (وزوز مغز و اعصاب)، وزوز عروقی، وزوز ماهیچه ای و ... باشد.

وزوز گوش می تواند همراه با مشکلات دیگری نیز مشاهده شود نظیر وزوز و سردرد، وزوز و دردگوش.

در بعضی بیماران مشاهده شده است که ابتدا وزوز تنها در یک گوش وجود دارد و بعد از چندین ماه یا سال در گوش مقابل نیز شروع می شود. همچنین در مواردی صدای وزوز در یک گوش با صدای وزوز در گوش دیگر متفاوت بود یعنی در هر گوش صدای متفاوتی شنیده می شود.

علائم وزوز گوش

***اتفاقی که برای همه افراد افتاده است:

گاهی صدای سوت برای چند ثانیه(کمتر از یک دقیقه) در گوش شنیده می شود و سپس از بین می رود.

از دو جهت این اتفاق بررسی شده است:

عده ای این صدای ناگهانی و کوتاه مدت را به علت تغییرات نوروترنسمیترها(انتقال دهنده های عصبی) و فعالیت سلول های مویی(تکان خوردن سلول های مویی در حلزون) میدانند اما عده دیگر این صدا به علت از از بین رفتن سلول های مویی داخل حلزون و فعالیت های الکتریکی گذرا و درنتیجه شروع وزوز گوش می دانند.

در صورتی که این اتفاق چندین بار برای شما اتفاق افتاد پیشنهاد می شود به متخصص شنوایی شناس جهت ارزیابی شنوایی و ارزیابی وزوز گوش مراجعه کنید.

اما اگر صدای گوش برای چند ساعت یا حتی روز در گوش یا سر شنیده شد مراجعه جهت بررسی شنوایی ضروری و لازم است.

انواع وزوز گوش(وزوز گوش به دو صورت شنیده می شود)

اکثر بیماران دارای وزوز گوش فقط خود صدای وزوز گوش را می شنوند اما عده ی کمی علاوه بر خود بیمار اطرافیان نیز از شنیدن صدای وزوز گوش آزرده می شوند.

سوالی که برای بسیاری از بیماران پیش می آید اینکه آیا وزوز گوش خطرناک است؟

صدای گوش یا به صورت کلی وزوز، بیماری نیست بلکه عارضه بیماری دیگر می باشد.

به طور مثال در وزوز های یک طرفه احتمال تومور عصب شنوایی وجود دارد به همین دلیل اولین کار جهت رد این موضوع انجام تست ABR(بررسی عصب شنوایی) یا به طور دقیق تر انجام تست MRI می باشد.

قبل از شروع بحث عوامل ایجاد وزوز باید به این نکته اشاره کنیم که در ابتدا زمانی که صدا در گوش یا سر شنیده می شود اگر درمان صدای گوش انجام شود بسیار نتیجه مطلوبی حاصل می شود زیرا هنوز وزوز در مغز شناخته شده نمی باشد اما به مرور و با گذشت زمان( چندین ماه تا چندین سال) وزوز ثابت می شود و درمان وزوز بسیار سخت تر است زیرا صدای وزوز در حافظه نقش بسته است و مغز این صدا را به عنوان صدایی که طبیعی است می شناسد.

پس اگر صدایی در گوش بیشتر از چند روز شنیده شد حتما به متخصص شنوایی شناس جهت ارزیابی و بررسی های لازم مراجعه کنید.

عوامل شروع صدای گوش

عامل های متعددی می توانند در شروع وزوز گوش نقش داشته باشند در اینجا به صورت خلاصه مواردی اشاره می شود.

یکی از مهمترین عوامل شروع  وزوز گوش، کم شنوایی می باشد. کم شنوایی می تواند در هر سنی ایجاد شود از نوزادی تا حتی سالمندی.

در سن بالا( بالای 50 سال) سیستم شنوایی همانند سایر بخش های بدن افت می کند که به این حالت در سیستم شنوایی پیرگوشی گفته می شود که وزوز گوش نیز در این سن شایع می باشد.

کم شنوایی در سن بالا یا پیرگوشی سبب افت شنوایی در فرکانس های بالا( صداهای زیر یا نازک) می شود که سبب مشکل فرد در شنیدن صداها در محیط های خاصی می شود.

در این سن شاید شنیدن صدا در محیط ساکت مشکلی مشاهده نشود اما در محیط های شلوغ(حضور چندین گوینده) درک گفتار به سختی انجام می شود و عصب گوش قادر به پردازش و انتقال به بخش های بالاتر نمی باشد.

همچنین درک گفتار در فاصله های دور، صدای تلویزیون و ... مشکل شنیدن مشاهده می شود و تنها راه حل برطرف کردن کم شنوایی فرد استفاده از سمعک مناسب می باشد.

سمعک متناسب با میزان کم شنوایی بخش هایی که دچار آسیب شده است را تقویت می کند و سبب می شود اطلاعات به درستی منتقل شود.

امروزه سمعک های جدید همانند مدل های قدیمی نمی باشند و دارای اندازه کوچکتر و کیفیت بالاتری می باشند بنابراین مشکل دیده شدن سمعک یا سوت کشیدن سمعک وجود ندارد.

از دیگر موارد شروع وزوز گوش می توان به استفاده از هندزفری اشاره کرد که در حال حاضر استفاده از آن در تمام سنین مشاهده می شود.

مشکل استفاده از هندزفری در عدم کنترل صدای وارد شده به گوش و همچنین استفاده چندین ساعت از هندزفری می باشد که احتمال شروع کم شنوایی را افزایش می دهد.

کم شنوایی ناشی از استفاده هندزفری یا صدای بلند به NIHL(کم شنوایی ناشی از نویز) شناخته می شود.

این نوع کم شنوایی به صورتی می باشد که فرد استفاده کننده متوجه کم شنوایی خود نمی شود و زمانی که آسیب بسیار شدید به بخش های سیستم شنوایی ایجاد شد فرد متوجه آن می شود.

با انجام تست شنوایی سالانه یا ادیومتری به راحتی می توان از وضعیت شنوایی اطلاع یابیم و در صورت مشاهده کم شنوایی میتوان عامل های ایجاد مشکل شنوایی را از بین برد که انجام این کار از بروز مشکلات ناشی از کم شنوایی جلوگیری می کند.

طبق بررسی ها و مقالات افراد بالای 50 سال، لازم است  هر سال یکبار تست ادیومتری انجام شود و برای افراد زیر این سن هر دو تا سه سال تست شنوایی مناسب می باشد.

ار دیگر عوامل شروع صدای گوش می توان به ضربه روحی شدید یا مشکلات احساسی شدید  اشاره شود.

ضربه روحی ناگهانی و شدید سبب تحریک بخش احساسات(سیستم لیمبیک) می شود که در شروع وزوز گوش نقش دارد.

به طور مثال فرد دارای وزوز از نظر وضعیت شنوایی نرمال، عدم سابقه مواجهه با صدای بلند، عدم صدای بلند در محیط کار می باشد اما به دلیل ضربه روحی شدید(مرگ یکی از اعضای خانواده) دچار وزوز گوش شده است.

عوامل دیگری که در صدای گوش نقش دارند بیماری های گوش می باشند و وزوز یکی از  نشانه های ناشی از بیماری می باشد.

به طور مثال  بیماری منییر(کم شنوایی، صدای گوش، پری گوش و سرگیجه) یا تومورهای عصب شنوایی می توان اشاره کرد.

همچنین عفونت های گوش میانی، عفونت گوش داخلی، جرم گوش و بیماری های دیگر در شروع وزوز گوش نقش دارند.

افرادی که از داروهایی نظیر قرص آسپیرین استفاده می کنند دچار کم شنوایی در فرکانس های بالا و وزوز گوش به صورت موقت می شوند.

در این موارد بعد از قطع مصرف دارو وزوز گوش نیز برطرف می شود.( اما در بعضی موارد نظیر مشکلات قلبی و عروقی یا بیماری های مشابه قطع دارو ممکن نیست و حتما باید با دستور پزشک قطع شوند.

از دیگر عواملی که در شروع وزوز نقش دارند می توان به مشکلات ماهیچه(انقباض ماهیچه های گوش میانی)، بیماری های عروقی(وزوز به صورت ضربان دار)،  قند خون، چربی خون و... اشاره کرد.

دیگر عوامل ایجاد و شروع وزوز گوش

*ضربه به سر

*جرم کانال گوش

*مشکلات دندانی (دندان مصنوعی) و مشکلات مفصل گیجگاهی فکی(وزوز و دندان مصنوعی)-(وزوز و مفصل گیجگاهی)

*پرتودرمانی گوش و سر(انجام رادیولوژی های مکرر)-(وزوز و پرتودرمانی یا وزوز و رادیولوژی)

*تغییرات سریع فشار هوای بیرون نظیر غواصی یا هواپیما

*کاهش سریع وزن (وزوز و کاهش وزن)

*ورزش و حرکت مکرر گردن

*مشکلات گردش خون

*بیماری های سیستم عصبی نظیر بیماری MS و یا سردرد میگرنی (وزوز و MS- وزوز و میگرن)

*کم خونی (وزوز و کم خونی)

*بیماری تیروئید (وزوز و تیروئید)

* گرفتگی شریان های قلبی

*التهاب و عفونت گوش داخلی (بیماری منییر و وزوز گوش)

 

ارزیابی اولیه و مشاوره وزوز گوش

در ابتدا با انجام تاریخچه گیری دقیق اطلاعاتی از وزوز گوش بیمار بدست آوریم:

سوال ها شامل:

صدای شنیده شده در سر یا در گوش شنیده می شود، در یک یا هر دو گوش وجود دارد(وزوز گوش راست یا وزوز گوش چپ)، شدت صدا ثابت است یا تغییر می کند، صدای وزوز گوش چپ با وزوز گوش راست یکسان یا متفاوت است، صدای وزوز گوش شبیه به چه صدایی است، شدت صدای گوش در چه مواردی بیشتر یا کمتر می شود، فرکانس وزوز ثابت است یا متغیر، با عصبانیت و استرس شدت صدای گوش بدتر می شود.

استرس در شروع وزوز گوش و بدتر شدن شدت آن نقش مهمی دارد و اگر از بهترین روش های درمانی برای برطرف کردن وزوز گوش استفاده شود و بیمار کنترلی بر استرس، عصبانیت، عدم رعایت رژیم غذایی مناسب و ... توجه نکند، وزوز هیچ تغییری نمی کند.

در مرحله بعد از تاریخچه گیری باید ارزیابی دقیق از وضعیت شنوایی و گوش میانی انجام شود. برای ارزیابی شنوایی با استفاده از ادیومتری و قرارگیری بیمار در اتاقک شنوایی و فشار دادن دکمه به هنگام شنیدن صدا انجام می شود.

در تست ادیومتری تمام فرکانس ها از فرکانس های بم(250 هرتز) تا فرکانس های میانی(1000 و 2000 هرتز) و فرکانس های بالا(4000 و 8000) بررسی می شود.

سپس با استفاده از اتوسکوپی بخش های کانال گوش و پرده گوش مشاهده می شود و با استفاده از تست تمپانومتری و با اعمال فشار در داخل کانال گوش از وضعیت گوش میانی، استخوانچه ها، شیپوراستاش اطلاعات بدست می آید.

تجربه نویسنده: بسیاری از بیماران که از شدت صدای گوش خسته شده اند و از درمان ناامید شده اند به کلینیک شنوایی مراجعه می کنند و در مورد مراجعه زودتر سوال می شود بیان می کنند که زمانی که صدا در گوش شروع شد فکر می کنند بخاطر افزایش سن و طبیعی می باشد و باید آن را تحمل کنند.

با استفاده از درمان های جدید وزوز گوش، نیاز به تحمل صدا نمی باشد و بهترین روش درمان صدای گوش با توجه به علت شروع صدای گوش انجام می شود.

نکات و اقدامات بیماران با وزوز گوش

 

درمان های خانگی وزوز گوش

*عدم استرس، نگرانی و عصبانیت

*خواب مناسب و عدم خستگی ناشی از کار (افراد با خواب آشفته و مصرف ملاتونین)

 *انجام ورزش (ترمیم بخش های آسیب دیده به واسطه افزایش گردش خون و خونرسانی در تمامی مناطق بدن)

(در بررسی های انجام شده افراد با وزن بالا بیشتر دارای مشکل وزوز گوش می باشند)

*عدم مصرف غذاهای فست فود

*توقف مصرف سیگار و الکل

*کاهش یا اجتناب از مصرف نمک، چربی، ادویه

*کاهش یا اجتناب از مصرف کافیئن(قهوه، نسکافه، چای)

*استفاده از قرص های مکمل که شامل تمامی ویتامین ها می باشند(مصرف فارماتون)

(کمبود روی نیز در بیماران با وزوز گوش مشاهده شده است)

روش های درمان وزوز گوش

روش های درمانی بیان شده نسبت به سایر روش های بکارگرفته شده جهت رفع وزوز کارامدتر می باشند اما به دلیل تنوع در عامل ها ایجاد وزوز، درمان و روش قطعی برای وزوز گوش معرفی نشده است.

بسیاری از مقالات پیشنهاد کرده اند که ویتامین های خانواده B (نیاسین) در کنترل، کاهش و رفع صدای گوش در مراحل اولیه بسیار کمک کننده می باشند.

همچنین استفاده از جینکو بیلوبا (Ginkgo biloba) جهت درمان وزوز گوش مناسب بوده است(ویتامین ب و جینکو بیلوبا تنها بر روی درصد کمی از افراد تاثیر مثبت داشته اند).

در صورت وجود وزوز ضرباندار که به علت مشکلات عروقی یا ماهیچه ای در گوش میانی ایجاد می شوند استفاده از روش لیزر درمانی بسیار مناسب می باشد.

به این حالت که سر لیزر در داخل کانال گوش قرار می گیرد و با گرم کردن و افزایش خونرسانی عروق و ماهیجه های گوش میانی سبب برطرف شدن وزوز گوش می شوند.

به این حالت از وزوز گوش، وزوز محیطی گفته می شود که در یک یا هردو گوش شنیده می شود برخلاف وزوز محیطی، صدایی که منشا آن در سر و ناشی از درگیری سیستم عصبی مرکزی باشد به وزوز مرکزی (وزوز مغز و اعصاب) شناخته می شود.

 

 

وزوز ناشی از کم شنوایی (صدا درمانی)

در بالا بیان شد که مهمترین عامل شروع صدای گوش، کم شنوایی می باشد و در شدت ها و صداهای مختلف برای هر فرد مشاهده می شود. برای افراد با مشکل شنوایی استفاده از سمعک مناسب ترین و تنها روش می باشد.

برای فردی که از هردو مشکل رنج می برد( هم دچار وزوز گوش و هم کم شنوایی) استفاده از سمعک هایی با برنامه وزوز گوش به نوعی جزء یکی از روش های برطرف کردن وزوز گوش می باشد.

امروزه سمعک ها با تکنولوژی جدید و به صورت هوشمند وجود دارند که علاوه بر تقویت صدا و جبران کم شنوایی قادر به تولید صداهای مختلف در شدت و فرکانس مشخص شده می باشند.

صداهای تولید شده توسط سمعک می تواند صدای یک فرکانس، صدای اقیانوس، صدای موج دریا، نویز های پهن باند(نویز سفید)، نویز باند باریک و دیگر صداهای کمک کننده باشد.

قبل از انتخاب بهترین سمعک برای فرد با استفاده از ادیومتری(تست شنوایی) شنوایی فرد مشخص می شود.

همچنین شدت و فرکانسی که صدای وزوز به آن شبیه است تعیین می شود.

با استفاده از این اطلاعات سمعک تنظیم می شود و در برنامه وزوز از صداهایی متناسب با صدای وزوز گوش استفاده می شود.

سمعک ها با برنامه وزوز همچنین برای افرادی که فقط دچار وزوز گوش می باشند و کم شنوایی ندارند نیز مناسب می باشد. در واقع سمعک هیچ صدایی را تقویت نمی کند و تنها صدایی در فرکانس و شدت مناسب تولید می کند.

در وزوز های شدید استفاده از داروهای آرامبخش جهت تسکین سیستم عصبی توسط متخصص روان پزشک یا پزشک گوش حلق و بینی  تجویز می شود.

کلینیک شنوایی و سمعک فراشنوا به صورت تخصصی بر روی وزوز گوش فعالیت دارد و در این راستا از روش های جدید درمانی نظیر تحریکات الکتریکی، تحریکات مغناطیسی، صدادرمانی، مسکر(پوشاننده)، تجویز سمعک های مخصوص وزوز گوش و... در جهت رفع یا کاهش شدت وزوز گوش بیماران عزیز استفاده می کند.

کلینیک تست شنوایی و تجویز سمعک فراشنوا

  برای تعیین وقت و مشاوره با شماره های زیر تماس حاصل فرمایید: 02188949368 09105241071